بررسی راههای بهبود کیفیت مدیریت دبیرستان های دخترانه

بررسی راههای بهبود کیفیت مدیریت دبیرستان های دخترانه

 

بررسی راههای بهبود کیفیت مدیریت دبیرستان های دخترانه

 

فصل اول :کلیات

چکیده

مقدمـه

بیان مسئله

ضرورت و اهمیت موضوع

اهداف تحقیق

هدف کلی

اهداف فرعی

سؤالات تحقیق

تعاریف مفهومی و عملیاتی

فصـل دوم : ادبیات و پیشینه تحقیق

مقدمـه

- مفهوم مدیریت

مدیریت آموزشی و اهمیت آن

تاریخچه پیدایش مدیریت کیفیت فراگیر

اجزا مدیریت کیفیت فراگیر

1- تعریف کیفیت

عوامل مؤثر در کیفیت

2- تعریف کنترل

نظارت و ارزشیابی

مدیریت مشارکتی

آموزش ضمن خدمت

تعریف مدیریت کیفیت فراگیر

اصول مدیریت کیفیت فراگیر

نظریه ‏پردازان مدیریت کیفیت فراگیر

ویلیام ادوارد دمینگ

اصول چهارده‏گانه دمینگ

ژوزف جــوران

فیلیپ کرازبی

کائوروایشی کاوا

کنچی تاگوچی

ویلیام کان وی

ب ) پیشینه تحقیقات

تحقیقات انجام شده در داخل کشور

تحقیقات انجام شده در خارج از کشور

بحث و نتیجه‏گیری از فصل

فصل سوم : روش اجرای تحقیق

مقدمه

روش تحقیق

جامعه آماری

نمونه‏آماری و نحوه گزینش

ابزار جمع‏‏آوری اطلاعات

سنجش اعتبار

سنجش پایانی پرسشنامه

تجزیه و تحلیل آماری

روشهای آماری به کار رفته

الف : آمار توصیفی

ب : آمار استنباطی

فصل چهارم : توصیف و تجزیه و تحلیل داده‏ها

توصیف داده‏ها

جداول

فصــل پنجـم : نتیجه ‏گیری و پیشنهادها

مقدمه:

محدودیتها

پیشنهادها

پیشنهاد برای پژوهش‏های آتی

فهرست و منابع

 

چکیده:

اگر چه وزارت آموزش و پرورش بی‏ وقفه برای اصلاح مشکلات نظام آموزشی کشور تلاش می‏کند اما شواهد نشان می‏دهد مشکلات عدیده‏ای متوجه مدیریت آموزشگاههای کشور, به خصوص مقطع متوسطه می‏باشد. این تحقیق با عنوان بررسی راههای بهبود کیفیت مدیریت از دیدگاه مدیران و دبیران انجام شده است.هدف این تحقیق شناسایی راههای بهبود کیفیت مدیریت در جامعه آماری بوده است. روش تحقیق مورد استفاده زمینه‏یابی بوده است و از ابزار پرسشنامه محقق ساخته مرکب از 25 سؤال در طیف لیکرت استفاده شده است.جامعه آماری این تحقیق کلیه دبیران و مدیران دبیرستانهای دخترانه شهر ساری بوده است. بر اساس جدول تاکمن تعیین و با استفاده از روش تصادفی ساده 400 نفر انتخاب شده ‏اند.

تجزیه و تحلیل داده‏های پژوهش در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی صورت گرفته است و نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده‏ها نشان داد که تفاوت معناداری بین نظرات دبیران و مدیران برای بهبود کیفیت مدیریت وجود دارد. یعنی مدیران و دبیران برای رسیدن به راههای بهبود کیفیت مدیریت تلاش می‏کنند.

مقدمـه :

جهان در حال تغییر و تحول است. قبل از اینکه قربانی تغییرات شویم می‏توانیم در ایجاد تغییرات مطلوب نقش ایفا کنیم و تغییرات مطلوب را برای آینده ایجاد کنیم. (کافمن , 1372, ص 147) در عصر حاضر سازمانهای آموزشی در مسیر تندباد تغییرات قرار گرفته‏اند و باید هر جه سریعتر خود را با این تغییرات هماهنگ نمایند. زمینه این تغییرات باید مدیریت باشد.

سازمانهایی در قرن بیست و یکم ادامه حیات خواهند داد که بدانند چگونه مهارتهای مدیریت را برای بهبود مستمر سازمانهای اجرایی خود, از جمله سازمانهای مدیریت کیفیت کاملاً ارتقاء دهند و دوره جدیدی را شروع نمایند. کیفیت در رأس اغلب امور قرار گرفته و می‏توان گفت بهبود کیفیت از مهمترین وظایفی است که هر مؤسسه با آن روبرو می‏باشد. به هر حال, علاوه بر اهمیت کیفیت بسیاری از افراد کیفیت را به عنوان یک مفهوم پیچیده تصور می‏نمایند. کیفیت اغلب برای تعریف پیچیده و برای سنجش مشکل می‏باشد. تصور یک فرد نسبت به کیفیت اغلب با فرد دیگر متفاوت بوده و هر زمان سؤال می‏شود که چه مدرسه‏ای خوب یا چه دانشگاهی خوب است به یک نتیجه یکسان نخواهیم رسید. معمولاً ما زمانی کیفیت را مورد شناسایی قرار می‏دهیم که آن را تجربه نماییم.

امروزه بهبود کیفیت در بخشهای صنعت و تولید و بهداشت و درمان و آموزش و پرورش به عنوان یک ضرورت مطرح شده و از اولویت بالایی برخوردار است. در هر سازمانی با توجه به کیفیت خدمات ارائه شده با عنایت به فشارها و نظارت وسیعی که از سوی مراجع ذی‏صلاح برای بازسازی یا بهسازی گسترده نظامهای مدیریتی اعمال م‏گردد , از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. (لامعی, 1383, ص 28)

از دیدگاه صاحب‏نظران, بهبود کیفیت مدیریت در آموزش و پرورش از شاخصهای مهم بهبود سازمان آموزشی محسوب می‏شود.

امروزه بهبود کیفیت مدیریت و آموزش و پرورش مانند زمینه‏های دیگر از جمله صنعت و بهداشت و .... ضرورت یافته است و طرحهای بهبود مدیریت برای رفع مشکلاتی از جمله نداشتن برخی از مهارتهای سرپرستی , پایین بودن کارایی, عدم آشنایی با سیاستها و فلسفه مدیریت عالی سازمان , ایستایی , عدم پویایی, ایجاد قدرت, رویارویی مدیران با تحولات و سازگاری با شرایط جدید شکل می‏گیرد.

بدین جهت , هدف طرحهای بهبود مدیریت شامل افزایش مهارتهای سرپرستی, بهبود قوه ادراک , تحول در طرز بینش و تفکر و بهبود تواناییهایی نظیر تصمیم‏گیری, اعمال روشهای ارزشیابی , کشف نواقص, ریشه‏یابی مشکلات و به طور کلی افزایش بهره‏وری است . (حاجی‏پور , 1378, ص 32)

بنابراین یکی از راههای کاهش نوسانات در فرایند سازمانهای آموزشی که مدیران بتواند از عهده خواسته‏های تازه و دشواریهای ناگهانی برآیند, راهبرد بهسازی یا بهبود کیفیت مدیریت است , زیرا عملکرد کیفیت کار مدیران آموزشی, عملکرد نظام آموزشی را در سطح جامعه رقم می‏زند و عملکرد مؤثر سازمانهای آموزشی نیز عملکرد یک جامعه و ملت را تشکیل می‏دهد. منظور از بهبود کیفیت مدیریت, مجموعه تلاشهایی است که در جهت ارتقای سطح کارآیی و اثربخشی مدیران به عمل می‏آید. و در نهایت منجر به اصلاح فرایندهای آموزش, یادگیری و پیشرفت سطح تحصیلی دانش‏آموزان در مدارس می‏شود.

متخصصان در بهبود کیفیت چند عامل موثر را در نظر گرفته‏ اند:

توحه به آموزش ضمن خدمت کارکنان

تقویت رهبری مشارکتی

از میان برداشتن موانع ارتباطی در میان افراد و واحدهای مختلف

توجه به مزایای شغلی مدیران (ترمیم حقوق و مزایا , امنیت شغلی)

نظارت و ارزشیابی علمی و مستمر از عملکرد مدیران

سابقه مدیران

تخصص در رشته مدیریت

پژوهش

در پژوهش سعی بر این است تا بهبود کیفیت طبق مؤلفه‏های مذکور بررسی شود تا با شناسایی راههای بهبود کیفیت در جامعه آماری ارائه طریق‏هایی پیشنهاد گردد.

بیان مسئله :

سازمانهایی که در ارتباط با یادگیری سرمایه‏ گذاری می‏کنند برای کارکنان و خود منافع اقتصادی, اجتماعی و شخصی به ارمغان می‏آورند. سازمانهایی که این کار را انجام نمی‏دهند در سراشیبی زوال پا می‏گذارند, اینگونه سازمانها فراگیرند. سازمان فراگیر سازمانی است که یادگیری همه اعضای خود را تسهیل می‏کند و به طور مستمر خود را متحول می‏سازد. یک سازمان فراگیر دورنمایی قوی از آینده خود دارد و برای تعیین , دستیابی و بازنگری اهداف سازمان از توانایی یادگیری و سازگاری همه افراد و گروهها در همه سطوح, به طور کامل استفاده می‏کند. بدین گونه کیفیت سازمانها با بکارگیری مدیریت کیفیت بالا می‏رود.

در مدیریت کیفیت تصمیم ‏گیری و اقدام و بالاتر از آنها رهبری, در کل سیستم توزیع می‏شود و همه اجزای سیستم , فرایندها, درون داده‏ها محصولات مشتری‏ها و تدارک کنندگان را دربرمی‏گیرد و توجه اصلی به کیفیت است.

کیفیت باید به عنوان یک عامل زمینه‏ای برای ایجاد انگیزه در بین کارکنان و افرادی که در داخل یا خارج سازمان از فرایندها مؤثرند برای بهبود به وجود آورد.

از دیدگاه مدیریت کیفیت کارکنان مورد احترام و توجه قرار می‏گیرند. ملاک ارزیابی آنان تلاش آنها برای انجام دادن بهتر امور است.

نظرات آنها مورد توجه و ارزیابی قرار می‏گیرد در نتیجه ابداع و نوآوری و ارائه نظرات جدید توسعه می‏یابد .(لامعی , 1380 , ص 71)

انسان در فرهنگ مدیریت کیفیت دائماً در حال بهبود اهداف خود در مسیر تکامل بیشتر است و بهبود مستمر رد مهارت , دانش و افزایش تعهدکاری به صورت عادت کاری در فرد زنده نگه‏داشته می‏شود و اصول حاکم بر این دیدگاه عبارتند از : تعهد, مشتری‏گرایی, واقع‏گرایی یا تصمیم‏گیری بر اساس آمار و اطلاعات, مشارکت و همکاری , آموزش و بهبود دائمی .

در این تفکر به بهبود دائمی با توجه به نیازها و انتظارهای مشتری و با مشارکت کلیه افراد مربوط به سازمان توجه می‏شود. بنابراین روند با فرایند انجام گرفتن کارها مورد دقت و ارزیابی قرار می‏گیرد و کمیت در مرحله دوم است. (فقیهی, سال 1378, ص 44)

مدیران دبیرستانها به همراه سایر کارکنان مدرسه به طور مؤثر در برنامه‏های یادگیری و رضایت دانش‏آموزان و فعالیتهای بهبود و ارتقاء مستمر نقش دارند.

بهبود فرایندهای یاددهی و یادگیری و تحقق اهداف مؤسسه‏های آموزشی منوط به بهبود کیفیت مدیریت است. همچنین کیفیت آموزش و پرورش در مدرسه ارتباط مستقیم با بهبود کیفیت مدیریت دارد و مدارس ممتاز همواره از طریق مدیرانی با قدرت رهبری قوی هدایت می‏شوند.

و نظر به اینکه کیفیت بخشی به مدیریت مدارس موجبات افزایش کیفی آموزش و پرورش رسمی می‏شود و چنانچه این مهم مورد توجه قرار نگیرد علاوه بر هدر رفتن سرمایه‏گذاری در این امر موجبات کاهش کیفیت تحصیلات رسمی نیز می‏شود بنابراین , در این پژوهش محقق بر آن است تا به این سؤال پاسخ دهد که , راههای بهبود کیفیت مدیریت دبیرستانها از دیدگاه مدیران و دبیران در جامعه آماری کدام است؟

ضرورت و اهمیت موضوع:

(کیفیت تصادفی به وقوع نمی‏پیوندد بلکه با برنامه‏ریزی حاصل می‏گردد.)

آموزش و پرورش عامل اصلی و کلیدی توسعه اجتماعی ,اقتصادی , فرهنگی و سیاسی هر جامعه محسوب می‏شود.

تجزیه و تحلیل عوامل مؤثر در رشد و توسعه جوامع پیشرفته بیانگر آن است که همه این کشورها از آموزش و پرورش کارآمد و اثربخش برخوردار بوده‏اند (علاقه‏بند , 1377, ص 10)

مدیریت آموزشی در تمام مقاطع تحصیلی اهمیت دارد و اهمیت آن در مقطع دبیرستان بنابه دلایل زیر بیشتر به چشم می‏خورد:

نوجوانان نیاز شدیدی به تایید دارند و می‏خواهند جزئی از جمعیت و عضوی از اعضای گروه باشند. معلمان و مدیران مدارس می‏توانند از این تمایل شدید نوجوانان, از طریق شرکت دادن آنان در انجمن‏های گوناگون ورزشی, هنری و تایید فعالیتهای آنان برای اداره مدرسه استفاده کنند و نوجوانان را در رشد و سازگاری اجتماعی یاری دهند.

مدیران دبیرستانها با دانش‏آموزان 16 تا 20 ساله سروکار دارند این دوران نیز ویژگیهای خاص خود را دارد و مدیر دبیرستان باید متناسب با آن شرایط , رفتار مناسبی را با دانش‏آموزان داشته باشند.

مسائل جدی زندگی نظیر انتخاب شغل, انتخاب همسر, اداره خانواده , گرایش به مرام و مسلک برای جوان مطرح می‏شود و ذهن او را به خود مشغول می‏دارد و برخود و با چنین ذهنی مشغول, به مهارت انسانی مدیر مدرسه نیاز دارد.

با توجه به مطالب بالا ضرورت دارد در پستهای مدیریت آموزش و پرورش از افراد شایسته, دلسوز, با تجربه و اندیشمند استفاده شود تا با ایجاد جو مثبت در آموزشگاه و همچنین انگیزه و روحیه مناسب در معلمین و دانش‏آموزان مدارس در فرایند یاددهی و یادگیری و رسیدن به اهداف تعیین شده موفق شوند. (عسگریان , 1370 , ص 17)

برای دستیابی به سطح قابل اطمینان از کیفیت تولید و عرضه محصول و خدمات نهایی متناسب با نیاز مشتری در بازار رقابت , سازمانها ناگزیر به انجام برنامه‏ریزی, بهسازی و توسعه منابع انسانی و مادی هستند. بدون شک یکی از مهمترین عناصر اساسی چنین فرایندی منابع انسانی سازمان می‏باشند که توانائیها و شایستگی‏های حرفه‏ای و شغلی آنها در کنار عوامل سرمایه, تجهیزات و ابزار, فن‏آوری, قوانین و مقررات, فرهنگ سازمان می‏تواند نقش به سزایی در ایجاد , استقرار و بهبود کیفیت فعالیتهای سازمان داشته باشد.

بهسازی نیروی انسانی با کیفیت مدیریت در ارتباط است, مدیریتی که بتواند آموزش کارکنان را مورد توجه قرار دهد, کارکنان را در تصمیم‏گیری شرکت دهد , نظام منسجم ارزشیابی برای ارزشیابی کارکنان به وجود آورد, ارتباطات سازمانی را انسجام بخشد ملاحظه می‏شود که کیفیت نیروی انسانی با مدیریت کیفیت در ارتباط است.

اگر مدیریت کیفیت در آموزش و پرورش بهبود یابد سازمانهای آموزشی نیز بهبودی می‏یابند.

نظریه ضرورت ایجاد تحول در سازمانهای آموزشی کشور و بهره‏وری بیشتر از منابع انسانی و به کارگیری همه جانبه امکانات , در نتیجه به ثمر رسیدن امر تربیت , شناسایی راههای بهبود کیفیت مدیران ضرورت دارد. از این رو محقق به دنبال شناسایی راههای بهبود کیفیت مدیران در جامعه آماری است.

اهداف تحقیق:

هدف کلی:

شناسایی راههای بهبود کیفیت مدیریت دبیرستانهای دخترانه شهر ساری از دیدگاه مدیران و دبیران در سال تحصیلی 85-84

اهداف فرعی:

بررسی نظر جامعه آماری درباره تقویت مدیریت مشارکتی به عنوان یک راه ایجاد بهبود کیفیت مدیریت در دبیرستان

بررسی نظر جامعه آماری درباره آموزش ضمن خدمت به عنوان یک راه ایجاد بهبود کیفیت در دبیرستان

بررسی نظر جامعه آماری درباره توجه به حقوق و مزایای مدیران به عنوان یک راه ایجاد بهبود کیفیت در دبیرستان

درباره نظارت و ارزشیابی علمی بر عملکرد مدیران به عنوان یک راه ایجاد بهبود کیفیت مدیریت در دبیرستان

بررسی نظر جامعه آماری درباره سابقه خدمت مدیران به عنوان یک راه ایجاد بهبود کیفیت مدیریت در دبیرستان

بررسی نظر جامعه آماری درباره تخصص مدیریتی مدیران به عنوان یک راه ایجاد بهبود کیفیت مدیریت در دبیرستان.

بررسی نظر جامعه آماری درباره تحکیم روابط انسانی در دبیرستان به عنوان یک راه ایجاد بهبود کیفیت مدیریت در دبیرستان

بررسی تفاوت نظرات مدیران و دبیران در خصوص راههای بهبود کیفیت مدیریت در جامعه آماری.

سؤالات تحقیق:

آیا از نظر جامعه آماری تقویت مدیریت مشارکتی یکی از راههای ایجاد بهبود کیفیت مدیریت است؟

آیا از نظر جامعه آماری آموزش ضمن خدمت کارکنان یکی از راههای ایجاد بهبود کیفیت مدیریت است؟

آیا از نظر جامعه آماری توجه به حقوق و مزایای شغلی مدیران یکی از راههای ایجاد بهبود کیفیت مدیریت است؟

آیا از نظر جامعه آماری نظارت و ارزشیابی عملی از عملکرد مدیران یکی از راههای ایجاد بهبود کیفیت مدیریت است؟

آیا از نظر جامعه آماری تخصص مدیریتی مدیران یکی از راههای ایجاد بهبود کیفیت مدیریت است؟

آیا از نظر جامعه آماری سابقه مدیریتی مدیران یکی از راههای ایجاد بهبود کیفیت مدیریت است؟

آیا از نظر جامعه آماری تحکیم روابط انسانی در دبیرستان یکی از راههای ایجاد بهبود کیفیت مدیریت است؟

تعاریف مفهومی و عملیاتی :

- مدیر:

- مدیر فردی است که برای کاری که فرد و یا افراد, در سازمان انجام می‏دهند مسئول است. عناوین مختلفی برای مدیر به کار می‏رود از قبیل: ناظر, رئیس اداری , معاون , رئیس و ... 

- مدیر فردی است که مسئول دستیابی به اهداف سازمان از طریق استفاده کارآمد Efficientو مؤثر Effectiveاز منابع می‏باشد. استفاده کارآمد به معنی انجام دادن درست کارهاست به نحوی که با استفاده صحیح منابع, حداکثر بهره‏وری را داشته باشد. (کاخانی, 80-79, ص 11)

- مدیر دبیرستان:

در این تحقیق مدیر کسی است که با ابلاغ رسمی وزارت آموزش و پرورش در سال تحصیلی 85-84 به اداره دبیرستان دخترانه شهر ساری مشغول بوده است.

- دبیر دبیرستان:

در این پژوهش دبیر دبیرستان کسی است که در رشته‏ای از مواد درسی دارای تخصص کارشناسی موجود با ابلاغ رسمی وزارت آموزش و پرورش مشغول تدریس است.

- مدیریت :

- مدیریت[2] عبارت است از علم و هنر, متشکل کردن, هماهنگ کردن و رهبری و کنترل فعالیتهای دسته جمعی برای رسیده به اهداف مطلوب با حداکثر کارایی.(اقتداری , 1368 , ص 68)

- مدیریت در لغت به معنی اداره کردن یک مؤسسه است ولی امروزه با پیشرفتهای سریع سازمانهای انسانی که در اثر گسترش تمدن به وجود آمدند در مفهوم هدایت کردن با بکارگیری مجموعه‏ای از آگاهیهای شکل یافته که بدان وسیله فرد با ایجاد هماهنگی در سازمان, بازدهی آن را افزایش می‏دهد. (عسگریان , 1380, ص 64)

مدیریت مشارکتی:

عبارت است از مجموع گردش کار و عملیاتی که تمام کارکنان و اعضای یک سازمان را در روند تصمیم‏گیریهای مربوط به آن دخالت می‏دهد و شریک می‏سازد. تأکید اصلی این نوع مدیریت بر همکاری و مشارکت علاقمندانه و داوطلب نه عموم افراد است و می‏خواهد از ایده‏ها, نظرات و ابتکارات آنها در حل مشکلات و مسائل سازمانها استفاده نماید لذا اساس فرایند این مدیریت بر بنیان تفویض اختیارات بین مدیران و کارکنان استوار است. مشارکت را می‏توان فرایند درگیری کارکنان در تصمیم‏های استراتژیک / تاکتیکی سازمان به حساب آورد که به صورت رسمی / غیررسمی در فرم مستقیم /غیرمستقیم و با درجه سطح و حدود مشخصی اتفاق می‏افتد. (رهنورد, 1998, ص6)

مدیریت مشارکتی در این تحقیق بوسیله پرسشنامه سنجیده شده است.

ارزشیابی:

فرایندی است که برای تعیین میزان مطلوبیت فعالیت صورت می‏گیرد یعنی اینکه تا چه میزان به سمت برآوردن اهداف سازمانی حرکت کرده‏ایم. ارزشیابی در این تحقیق بوسیله پرسشنامه سنجیده شده است.

نـظارت :

در فرهنگ فارسی دهخدا, نظارت به معنای زیرکی, فراست, عمل ناظر, مقام او, مراقبت در اجرای امور آمده است. واژه نظارت بیانگر آگاهی از چگونگی, برنامه‏ریزی آموزشی و درسی, میزان آمادگیها , نحوه مدیریت و رهبری مدرسه, و ... است. (خورشیدی , 82, ص 15)

نظارت عبارت است از ارزیابی تصمیم‏گیریها و برنامه‏ها از زمان اجرای آن‏ها و اقدامات لازم برای جلوگیری از انحراف عملیات نسبت به هدفهای برنامه و تصحیح انحرافات احتمالی بوجود آمده است. (خورشیدی , 82, ص 18)

مدیریت کیفیت:

یک روش گروهی انجام دادن کار برای بهبود مداوم کیفیت و بهره‏وری قابلیتها و استعدادهای مدیریت و نیروی کار است و نیرو رویکرد مشتری محور, استراترژیک و منظم برای بهبود مداوم و عملکرد است. (جری و جانیس هرمن , 1994, ص 57)

حقوق و مزایا :

حقوق و مزایا مبلغی است که در پایان هر ماه کارکنان دولت از بودجه عمومی دریافت می‏کنند (عسکریان , 1378, ص 112)

فصـل دوم

ادبیات و پیشینه تحقیق

مقدمـه :

یکی از تحولات اساسی و چشمگیر در زمینه مدیریت طی دو دهه گذشته, الگوها و نظریاتی است که پیرامون کیفیت و بهبود کیفی خدمات و تولیدات در سازمانهای صنعتی, غیرصنعتی , تولیدی و خدماتی ارائه داده‏اند. از جمله این الگوها , الگوی مدیریت کیفیت فراگیر است.

مدیریت کیفیت فراگیر هر چند که بر پایه کارهای برخی از پیشگامان جنبش بهبود کیفیت مانند دمینگ[3], جوزان[4], کرزابی[5], و دیگران در ژاپن و آمریکا و اروپا پدیدارشد, اما الگوی جامع آن بتدریج و با بهره‏گیری از نوآوریهای مدیریت در زمینه‏های فنون کمی و آماری, ساختاری و معماری نوین سازمان, فنون بهبود و بازسازی سازمان و الگوهی مشارکتی و تواناسازی کارکنان که در چند دهه گذشته پرداخته بود شکل گرفته است.

امروزه با بهره ‏گیری از این الگو بسیاری از سازمانهای پیش‏رو به نتایج و دستاوردهای قابل توجهی نائل شده‏اند. مزیت عمده مدیریت کیفیت فراگیر, توجه آن به تمامی جوانب سازمان با تأکید بر بعد کیفی تولیدات و خدمات است که در نهایت به رضایت مشتریان که همان دریافت کنندگان تولیدات و خدمات هستند, منجر می‏شود.

بررسی تاثیر دوره پیش دبستانی بر پیشرفت تحصیلی دختران

بررسی تاثیر دوره پیش دبستانی بر پیشرفت تحصیلی دختران

 

بررسی تاثیر دوره پیش دبستانی بر پیشرفت تحصیلی دختران در دروس ریاضی املا و فارسی

فهرست مطالب

سرآغاز

مقدمه1

فصل اول

2- بیان مسئله 15

3- ضرورت و اهمیت تحقق 15

4- اهداف تحقیق 16

5-تعریف اصتلاحات تحقیق 18

6-سئوالات تحقیق18

7-فرضیه تحقیق18

8-متغیر ها18

فصل دوم –پیشینه مطالعاتی

9- تاریخچه آموزش در دوران کودکی در جهان 22

10- تاریخچه آموزش و پیش دبستانی در ایران 23

11- سیر فرهنگ و تعلیم و تربیت در اروپا 26

12- تعلیم و تربیت از دیدگاه اسلام 30

13- مرور اجمالی بر آموزش پیش دبستانی در کشور های مختلف جهان31

14- تاثیر اشتغال مادران بر عملکرد کودکان پیش دبستانی 36

فصل سوم- روش تحقیق

16-مدل آماری62

17-جامعه آماری65

18-نمونه آماری 65

19-ابزار اندازه گیری

20-چگونگی نمونه گیری

21-آزمون T66

22-ویژگی های توزیعای Tاستودنت67

23-آزمون Tمقایسه میانگین های مستقل 67

فصل چهارم – تجزیه و تحلیل داده ها

24- خلاصه نتایج آماری69

25- جدول توضیع جدول فراوانی درس فارسی 71

26- جدول توضیع فراوانی درس ریاضی 76

27- لیست نمرات پس آزمون درس املا 78

28- جدول توضیع فراوانیدرس املا 78

29- مقایسه و تفسیر میانگین 78

30- خلاصه و نتیجه گیری83

31- نتیجه گیری84

فصل پنجم –بحث و نتیجه گیری

32- محدودیتهای تحقیق 88

33- توصیه ها برای تحقیقات بعدی88

34- منابع 89

 

چکیده تحقیق:

این پژوهش تحت عنوان تاثیر دوره پیش دبستانی بر پیشرفت تحصیلی کودکان دوره ابتدایی شهر تهران صورت گرفته است.

جامعه آماری شامل60 نفر ، که انتخاب آنها بصورت کاملاً تصادفی می باشد. با توجه به اینکه پژوهشهای متعدد در مورد پیشرفت تحصیلی صورت گرفته ، اما هنوز بسیاری از زوایای این امر مهم ناشناخته باقی مانده و کشور ما با وجود سرمایه گذاری ها و صرف هزینه های کلان هنوز موفقیت های لازم را در این زمینه کسب نکرده است این پژوهش در صدد است تا زاویه ای دیگر از این پدیده را روشن کند و مسئولین آموزشی را برای رسیدن به اهدافشان یاری نماید.

امروزه این نکته در زمینه تربیت مسلم است که متناسب بودن برنامه و محتوای آموزشی با مراحل تحول دانش آموزان باعث فهم مطالب و اجتناب از انباشن حافظه می گردد و یک ضرورت آموزشی محسوب می شود.

براین اساس پژوهش حاضر در صدد است تا ارتباط بین تاثیر پیش دبستانی بر پیشرفت تحصیلی بین کسانی که دورۀ پیش دبستانی را طی نموده اند و آنهایی که از گذارن این دوره بی بهره بوده اند را روشن سازد.

(پیشگفتار)

اگر چه قصد ما بررسی تاریخچۀ آموزش متوسطه نیست اما برای آشنایی خوانندگاه باید گفت که نظام آموزش متوسطه ایران مراحل زیر را طی کرده است.

1-مرحله ای که خود به خود دنبالۀ دورۀ ابتدایی محسوب می شود و در آن مسئله انتخاب رشتۀ مطرح نبود .

2-مرحله ای که دورۀ دوم متوسطه ابتدا به ادبی، طبیعی و ریاضی و هنرستانی و سپس به دوره ها یا رشته های دیگر تقسم می شود.

اما از سال 1350 با تاسیس دورۀ راهنایی تحصیلی دورۀ متوسطه به 4 سال با عنوان رشته های نظری ، شامل ریاضی فیزیک ، علوم تجربی ، ادبیات و علوم انسانی ، شاخه فنی و حرفه ای تغییر یافت.

در سالهای اخیر در نظام جدید آموزش متوسطه با چهره ای متفاوت از قبل همانند آنچه در دانشگاه به عنوان واحد در نظر

گرفته می شود ؛ به صورتی دیگر ظاهر شد.

به این ترتیب که در این نظام دروس مرتبط به هم نبود و چیزی به عنوان تکرار پایه تحصیلی که دانش آموزان در آن متحمل آن می شوند در این نظام مشاهده نمی شود.

حال باید دید پیشرفت دانش آموزان نظام جدید با توجه به عواملی که بعد به ذکر آن خواهیم پرداخت با توجه به تاریخ گذشته انسان و نسل بشر می توان چنین نتیجه گیری کرد که بشر از همان اوان خلقت همیشه و بطور دائم در پی آموزش و فراگیری بوده است و این آموختن مراحل و اشکال مختلفی داشته است و در دوران مختلف شیوه آموزش و آموختن انسان متفاوت بوده است.

مثلاً دیده می شود که انسان در دوران گذشته با مشاده طبیعت و موجودان موجود در آن دست به آموختن می زده و بعد از آن برای ایجاد ارتباط با نسانهای دیگر از راه وروشهای مختلف بهره گرفته است و بعدها برای ارتباط با دیگران از نوشتن نامه استفاده می کرده که بسته به قوم مشخص طرق گوناگونی داشته است.

مثلاً دردوره ای از خط تصویری برای نوشتن استفاده می کرده و قومی درجای دیگری از خط میخی استفاده می کرده که البته استفاده از این روشها نیز نیاز به آموختن داشته است.

و با گذشت زمان در طی چند قرن اخیر انسان نیاز به آموختن را برای همه افراد بشر ضروری می بیند و شروع به ایجاد مکانهای مشخصی برای این کار می کند و با پیشرفت انسان در مورد علوم و دانش این مراکز دانش و تعلیم و تربیت هم صورت مشخص تری به خود می کیرد و بصورت مجزاتری وجود پیدا می کند.

هر چه می گذرد انسان در می یابد که آموختن دانش در سنین پایین تر و کودکی بهتر است از دوران بزرگسالی صورت می گیرد و با تحولات زیادی که در قرون اخیر در زمینه تعلیم و تربیت کودکان انجام گرفته بر اهمیت توجه به امور کودکان و مراکز تعلیم و تربیت آنان پیش از پیش افرزوده است ؛ نظر به اینکه کودکان امیدهای آینده جامعه انسانی می باشند و دارای استعدادها و علائق نهفته و ناشناخته می باشند که باید کشف گردیده و هدایت گردند.

تا بتوانند به ساختن شخصیت خود بپردازند و هرچه بهتر برای زندگی آینده در جامعه آماده گردند.

تعلیم و تربیت کودکان در مراحل مقاطع گوناگون صورت می گیرد یکی از آنها آموزش پیش دبستانی می باشد که اخیراً توجه زیادی هم به آنان معطوف می گردد.

البته این مقطع به لحاظ سنی از مهمترین و حساسترین دوره های زندگی در حال آموزش کودکان می باشد.

که متاسفانه هنوز برای برخی از والدین و مسئولین دست اندر کار اهمیت این دروره آموزشی کامل مشخص نشده است. کودکان در این مراکز چیزهایی را می آموزند که اقتضای سنشان باید بیاموزند که این موارد را در محیط خانه بطور کامل نمی توانند بیاموزند.

از ویژگیهای مهم مراکز پیش دبستانی به مواردی می توان اشاره کرد از قبیل اجتماعی شدن کودکان در این محیط ها ، به خاطر مراوده و ارتباط با کودکان دیگر و همچنین دریافت و آموزش کاربرد خیلی از وسایل و امکاناتی که در محیط زندگیشان با آنها مواجه هستد و با توجه به تاثیراتی که مراکز پیش دبستانی در جنبه های مختلف زندگی کودکان دارد، این انگیزه را در شخص ایجاد می کند که تحقیق و تفحصی در این زمینه انجام دهد.

ما در کشوری زندگی می کنیم که برای رسیدن به استقلال و پیشرفت همه جانبه در زمینه فردی اجتماعی ، اقتصادی ، صنعتی ، علمی و فرهنگی به شخصیتهای رشد یافته و به دلهای بیدار و مغزهای اندشمند و دستهای ماهر توانا نیازمند است.

در راستای رسیدن به این اهداف ضروری است که متخصصان تعلیم و تربیت آنچه در توان دارند به کار گیرند و لزوم تعلیم و تربیت منابع انسانی کشومان به ویژه کودکان با خوش و مستعد را تبیین و گسترش دهند.

با توجه با اینکه در نظر عموم پیشرفت تحصیلی و داشتن نمرات بیشتر در مدرسه تیز هوش تلقی می شود و نیز به لحاظ روابط متقابل خانواده و غیره در بالا بودن نمرات تحصیلی همواره باید در پی عوامل موثر پیشرفت گروهی از دانش آموزان شد.

درست است که ارزش نمرات امتحانی دانش آموزان در مدرسه را نمی توان انکار کرد اما موارد زیادی مشاهده شده است که دانش آموزان با نمرات کم یا متوسط در ادامه تحصیل و در مسائل علمی و حتی در زندگی خود موفقیتهای شایانی داشته اند.

با وجود این تنها می توان گفت که پیشرفت تحصیلی در داشتن نمرات بیشتر در مدسه را تنها نمی توان به عامل خاصی نسبت داد بلکه عوامل متعددی به شکل فعال در تعامل با یکدیگر هستند تا چنین وضعیتی را ترسیم کنند.

تحقیقات فراوانی در زمینه افت تحصیلی دانش آموزان و علل آن انجام گرفته تا بتواند از هدر رفتن هزینه های هنگفتی که در نظام آموزش کشور ها جلوگیری کند اما علی رغم نتایج بدست آمده هنوز یکی از بزرگترین معضلات آموزش و پرورش و نظامها ی آموزشی افت تحصیلی دانش آموزان است . آنچه مسلم است مطالعه و بررسی علل و افت تحصیلی کافی نمی باشد و باید راهبرد هایی برای جلوگیری از بوجود آمدن افت تحصیلی ارائه نمود.

یکی از راه حل های موجود برای شناخت ویژگی دانش آموزان و عوامل موثر در پیشرفت تحصیلی آنان است تا با گسترش ویژگیهای مذکور و جایگزین کردن این راهبرد ها زمینه ایجاد افت تحصیلی را از بین ببریم کشف متغییر های پیشرفت تحصیلی موضوع ساده ای نیست پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در مقاطع مختلف مستلزم داشتن انگیزه های قوی و نیرومند است . انگیزه هایی که بتوان تحرک و پویایی لازم برای فعالیتهای فردی و گروهی دانش آموزان را برانگیزد.

از مسائل عمده و مهم نظام تعلیم و تربیت (آموزش و پرورش) در هر جامعه چگونگی تربیت و پرورش افراد آن جامعه بر اساس نیازهای مشخص شده آن جامعه می باشد.

روشن است که بر آورده ساختن این نیازهای کاری چندان ساده و آسان نیست و رسیدن به چنین هدفی مستلزم به کارگیری مهارتهایی است که باید مبتنی به تجربه های علمی باشد.

معمولاً خانواده ها به دلیل درگیری ، مسائل و مشکلات مختلف از مسئولیتهایی که نسبت به کودک در ارتباط با کودک در رابطه با زندگی او و آینده اش دارند غافل می مانند.

همین امر سبب شده که نسبت به محرکاتی که کودک برای رشد و تحول شخصیت خود به آنها نیاز دارد غافل بماند و زیاد توجهی به آنها ننماید.

به همین علت انتظار می رود تا مراکز حرفه ای و پرورشی و جبرانی تربیت ، نظیر مهد کودک یا کودکستانها بتوانند به عنوان کار تخصصی و تکمیلی کار خانواده در امر تربیت کودکان گام بردارند.

جامعه برای رسیدن به هدفها باید مسیرهایی را که برای رسیدن به این اهداف لازم هستند مشخص نماید و برای طبق یک برنامه تعلیم و تربیت صحیح که در ارتباط با هدف و تامین کننده خواسته های فردی و اجتماعی مردم آن جامعه است افراد را هدایت کند.

رسیدن به هدفهای جامعه و پروراندن انسان کاری نیست که بتوان تصادف از آن گذشت بلکه احتیاج به نظام پرورش برنامه ریزی شده ای دارد تا از طریق ایجاد فرصتهای دیگری بتوان در رشد و شکوفایی استعداد های جامعه و جلوگیری از بروز نا هنجاریهای تحصیلی و رفتار در کودکان اقدام لازم را بعمل آورد.

فردریک فروبل*(1825-1782) را به عنوان کسی که به آموزش و پرورش جنبه اجتماعی می دهد باید نگریست .

اهمیت آموزش و پرورش و پیشرفت دبستانی با افکار و نظریات فروبل انسجام و نظم دقیقتری می یابد. او اولین کودکستان را تاسیس نمود و آن را باغ کودکان نامید.

فروبل می گوید : کودکستان باید نمونه کوچکی باشد از اجتماعی که کودکان را در بر گرفته و در آنجا باید اجراء و عناصر روابط زندگی اجتماعی به طوری که متناسب با توان و هوش و درک باشد آموزش و پرورش پیش دبستانی از جمله نمادهایی است که قادر است از طریق غنی سازی محیطی ، کودکان را به تجارب ادراکی و ذهنی جدیدی که احتمالاً در محیط خانواده برای آنان که امکان پذیر نیست راغب نماید.

همچنین در محیط های مساعد کودکستان است که می توان مجموعه ای از تجارب اجتماعی را هم از طریق رابطه با سایر کودکان و هم از طریق یافتن الگوهای جدید مانند مربیان در اختیار آنان قرار دهد.

فصل اول

 

1-1-بیان مسأله

یافته های تحقیقاتی حاکی از آن است که ارائه برنامه های پیش دبستانی نه تنها موجب تغییرات در توانایی های ذهنی کودکان می گردد . بلکه اثرات دراز مدتی نیز بر سازگاری آنان یا محیط کلاس و پیشرفت تحصیلی در دوره دبستان بر جای می گذارد. با توجه به این مسأله است که باید برای ایجاد پیشرفت در امور زندگی به دورۀ 6 ساله اول زندگی توجه خاصی مبذول شود تا زیر بنای محکمی برای مراحل بعدی پی ریزی گردد.

با توجه به اینکه عده ای از دانش آموزان قبل از ورود به دبستان و قبل از اینکه دوره ای جدید از زندگی خود را شروع کنند به جایی قدم می گذارند که یک طرف فرد را آماده ورود به دبستان می کند و از طرف دیگر به فرد آموزشهایی می دهد که اورا دقیقأ از وابستگی به خانواده جدا می کند و نیز به او می آموزد کهم زندگی فقط محصور به خانواده نیست و او باید از تجربه های استفاده کند.

پیاژه رو ی این موضوع تأکید می کند به کودک در دوران پیش دبستانی باید فرصت کافی برای رشد کاربردهای حسی –حرکتی داده شود و توجه او به کنفرانس بین المللی آموزش عمومی در اوایل سال 1939 این است که برای کودکان پیش دبستان باید وسایل مختلف آموزش حسی و حرکتی داده شود و خواندن و نوشتن برای سالهای اول دبستان گذاشته شود.

با توجه به تحقیقات مختلف صورت گرفته در مورد آموزش پیش دبستانی و اهمیت آن در اینجا این مسأله مطرح می شود که آیا بین پیشرفت تحصیلی دانش آموزان که دوره پیش دستانی را طی نموده اند با دانش آموزانی که این دوره را طی ننموده اند تفاوتی معنی داری وجود دارد ؟

2-1- ضرورت و اهمیت تحقیق

در پژوهش حاضر نقش مهم آموزش پیش از دبستان در پیشرفت تحصیلی کودکان مورد بررسی قرار خواهد گرفت.آموزش و پرورش کودکستانی اولین مرحله از آموزش و پرورش رسمی است که هدفهاو محتوای و برنامه و روشها و ابزارهای خاصی خود را دارد و پایه مهمی برای سایر دوره های آموزش و پرورش عمومی است در این مرحله از آموزش دورهای که مخصوص کودکان پنج و شش ساله است دوره آمادگی برای ورود به دبستان یا اصطلاحأ دوره پیش دبستانی نامیده می شود که اساسأ زیر نظارت آموزش و پرورش است در این دوره است که کودکان برای اولین بار از استقلال خویش بهره می گیرند . در این دوره است که نقش نهاد خارج از محیط خانواده یعنی نقش کودکستان در رشد و پرورش و یادگیری کودک اهمیت می یابد ولذا برنامه ریزی منسجم وهدفدار آموزش وپرورش ضرورت بیشتری پیدا می کند.

با توجه به اینکه هرگاه صحبتی از وضعیت درسی و معلومات علمی دانش آموزان می شود اغلب والدین در پاسخ دادن به این موضوعات به خاطر مشکلات و مسائلی که در زندگی خویش با آنها روبرو هستند عاجز می مانند و می گویند ما به علت مشاغل خود و گرفتاریهایی که داریم دیگر حصله بحث نمودن با فرزند خود در این زمینه را نداریم وبعضی ها نیزی برای اینکه خود را از این مسئولیت بدور دارند فرزندانشان را به کودکستان می برند و بر این باورند که بردن به کودکستان سبس می شود که کودکانشان خود به خود انرژی لازم را برای ادامه تحصیلات کسب نمایند و دیگر نیازی به بحث و یاد دادن والدین خود را ندارند.

بر آن شدیم با بررسی هایی بفهمیم که این نظر ها تا چه اندازه درست است.

آیا واقعأ کودکستان می تواند وسایل لازم را برای یک دانش آموز بر آورده سازد ؟

یا اینکه عوامل دیگری به غیر از کودکستان می تواند بر پیشرفت تحصیلی یک دانش آموز موثر باشد ؟

همچنین از اهداف دیگر این می تواند باشد:

الفجلب توجه مسئولین آموزشگاه و دست اندرکاران آموزش و پرورش.

الفآگاهی دادن به والدین و مشخص نمودن اثر مهد کودک بر فرزندان آنان.

3-1- اهداف تحقیق

تعلیم و تربیت کودکان خردسال در طول تاریخ بین اقوام مختلف به صورتهای گوناگونی مطرح بوده است . این نکته قابل ذکر است که طرز تفکر عده ای در مورد کودکان به گونه ای است که معتقدند کودک باید با ویژگیها و نیازهای دوران کودکی مورد تعلیم و تربیت قرار گیرد . اما عده ای به عکس می کوشند که هر چه زودتر کودک را به فرد بزرگسال تبدیل کنند . این دو نگرش همیشه در طول تاریخ وجود داشته است تا یکی دو قرن گذشته تعلیم و تربیت دوران اولیه کودکی عمومأ به عهده خانواده ها و والدین بود. در اروپا از قرن نوزدهم با به وجود آمدن تشکیلات و سازمانهایی به نام کودکستان آموزش و پرورش جدی و رسمی خردسالان آغاز شد.

بطور کلی ابتدا خانواده و بخصوص مادر قادر است که احتیاجات جسمانی و عاطفی روانی کودک را بر آورده سازد ولی به تدریج که کودک رشد می کند ملزوم به ایجاد رابطه گسترده تری با دیگران وکسب استقلال فردی ، و یادگیری بیشتری می شود . در این مرحله موسسات پرورشی و تربیتی مانند آموزش و پیش دبستانی (کودکستان) اولین محیط غیر از خانواده است که کودک به آنها وارد می شود. تاثیراتی که کودکان از این محیط ها دریافت می کنند، زمینه ساز رفتارها و علایق بعدی آنان در محیط بزرگتر خواهد بود.

هدف کلی:

با توجه به این نکته که بعضی می گویند چون که پسرم و یا دخترم قبل از اینکه به مدرسه برود وارد کودکستان شده یا اینکه والدینی گفته اند که دانش آموز قبل از ورود به مدرسه باید کودکستان برود . یا اینکه والدین و اطرافیان از کودکستان بعنوان سن آغازین ورود دانش آموز به آنجا صحبت می کنند بر آن شدیم تا مقایسه کنیم دانش آموزی که به کودکستان رفته نسبت به دانش آموزی که به کودکستان نرفته برتری دارد یا نه و اگر دارد چگونه و تا چه اندازه رفتن به کودکستان بر دانش آموز تأثیر داشته است ؟

هدف اختصاصی :

با توجه به نظرات متفاوت و مختلفی که افراد و والدین در جامعه در مورد کودک و پیشرفت در مدارس و همچنین کودکستان در رابطه با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان وجود دارد ، سعی بر این شده تا این نظرات بررسی شده و مشخص شود آیا این نظرات را می توانیم مورد قبول قرار دهیم یا خیرأ و ببینیم که آیا کودکستان در رابطه با پیشرفت تحصیلی کودک موثر است ؟

4-1- تعریف اصطلاحات تحقیق

پیشرفت تحصیلی:منظور از پیشرفت تحصیلی در تحقیق حاضر عبارت است از مجموع میانگین نمرات دانش آموزان کلاس اول ابتدائی که دوره پیش دبستانی را طی کرده اند.

دورۀ پیش دبستانی یا آمادگی : سالهای پنجم و ششم زندگی کودک را از سالهای کودکستانی و دورۀ آمادگی برای ورود به دبستان یا پیش دبستانی می نمائیم.

در این دوزه است که کودکان برای اولین بار از تحرک و استقلال خود بهره می گیرند و والدین و جامعه انتظار دارند که کودکان برای ورود به دبستان آماده شوند

5-1-سئوالات تحقیق

1- آیا کودکانی را که دوره پیش دبستانی را طی نموده اند ( در درس املاء) از کسانی که این دوره را طی نکرده اند از پیشرفت تحصیلی بیشتر برخوردارند ؟

2- آیا کودکانی را که دوره پیش دبستانی را طی نموده اند ( در درس ریاضی) از کسانی که این دوره را طی نکرده اند از پیشرفت تحصیلی بیشتر برخوردارند ؟

3- آیا کودکانی را که دوره پیش دبستانی را طی نموده اند ( در درس فارسی) از کسانی که این دوره را طی نکرده اند از پیشرفت تحصیلی بیشتر برخوردارند ؟

تعاریف عملیاتی

منظور از تعاریف عملیانی یا توضیح اصطلاحات ، بیان ساده و در عین حال رسای واژها ، کلماتی است که بیش از یک معنی داشته باشد و معنی و مفهوم خاصی را به خواننده ارائه دهد که ممکن اسن مورد توجه پژوهشگر نبوده و یا اینکه برای خواننده نا آشنا و نا مفهوم باشد. (نادی . سیف نراقی 1372 )

کودکستان ( مرکز آموزشی پیش دبستانی): به مراکز آموزشی اطلاق می شود که به نحوی نگهداری کودکان در موقع اشتغال والدین ایشان ، آموزش این کودکان را قبل از دوره دبستان در مراکز دولتی و یا بخش خصوصی بر عهده دارند.

کودکان آموزش دیده ( کودکستان رفته) : به کودکانی گفته می شود که مدت یکسال ، درست قبل از شروع دوره دبستان در مراکز آموزش پیش دبستانی، مشغول به گذاراندن آموزشهای خاص این دوره بوده اند.

فصل دوم –پیشینه مطالعاتی

1-تاریخچه آموزش در دوران کودکی در جهان

2-تاریخچه آموزش و پیش دبستانی در ایران

3-سیر فرهنگ و تعلیم و تربیت در اروپا

4-تعلیم و تربیت از دیدگاه اسلام

5-مرور اجمالی بر آموزش پیش دبستانی در کشورهای مختلف

6- تاثیر اشتغال مادر بر عملکرد کودکان پیش دبستانی

آموزشهای این دوره شامل بازیهای مختلف و حرکات بدنی و ورزشی آموزشهای هنری مثل نقاشی ، سرود، شعر قصه در بعضی مراکز مجسمه سازی با گل نیز جزء این آموزشها می باشد.

کودکان آموزش ندیده ( کودکستان نرفته ): به کودکانی اطلاق می شود که قبل از ورود به دبستان و کلاس اول ابتدائی هیچ نوع آموزش رسمی و کلاسیک را پشت سر نگذاشته اند.

پیشرفت تحصیلی:میانگین نمره های دانش آموزان سال اول ابتدایی در دروس ( ریاضی ) بعنوان ملاک نمایشکر پیشرفت تحصیلی در نظر گرفته شده است.با توجه به اینکه سیستم نمره گذاری در کشور ما بین صفر تا بیست می باشد.

بررسی میزان افسردگی دختران دانشجو و پسران دانشجو

بررسی میزان افسردگی دختران دانشجو و پسران دانشجو

دانلود پایان نامه بررسی میزان افسردگی دختران دانشجو و پسران دانشجو

بررسی میزان افسردگی دختران دانشجو و پسران دانشجو

فهرست مطالب

مقدمه

هدف پژوهش و بیان ضرورت آن

سئوال پژوهش

فرضیه پژوهش

متغیرها

تعریف مفهومی افسردگی

تعریف عملیاتی افسردگی

تاریخچه افسردگی

تعاریف افسردگی

طبقه بندی افسردگی

افسردگی اولیه

افسردگی ثانویه

نشانه های مانی

انواع افسردگی

افسردگی خفیف

افسردگی شدید

بیماریهای افسردگی

انواع واکنشهای افسردگی

نظریه های مختلف افسردگی

نظریه روان پویشی افسردگی

نظریه زیست شناختی افسردگی

نظریه زیستی – شیمیایی افسردگی

نظریه روانی – عاطفی افسردگی

سبب شناسی افسردگی

شکل گیری افسردگی در جریان تحول

شیوع افسردگی

علائم بالینی افسردگی

علائم روانی افسردگی

علائم جسمی (بدنی) افسردگی

علل افسردگی

سن و افسردگی

تفاوت های جنسی در افسردگی

خودکشی

افسردگی و خودکشی

طول دوران افسردگی

درمان افسردگی

پیشینه پژوهش در ایران

پیشینه پژوهش در خارج از کشور

فصل سوم روش شناسی پژوهش

روش پژوهش

جامعه

نمونه

ابزار اندازه گیری

در جات تشخیص افسردگی

روش آماری

ارائه تجزیه و تحلیل یافته های پژوهش

تجزیه و تحلیل آماری

بررسی و تفسیر یافته ها

بحث و بررسی پژوهش

دلایل تأیید فرض صفر و رد فرض پژوهش

نتیجه گیری نهایی

محدودیت های پژوهش

پیشنهادات

ضمیمه

آزمون افسردگی بک

چکیده

پژوهش حاضر به منظور بررسی مقایسه میزان افسردگی دختران داشجو وپسران دانشجو صورت گرفته است. جامعه آماری شامل کیله دانشجویان دختر وپسر دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز می­باشد.نمونه پژوهش شامل 60 نفر بوده که 30 نفر از دختران و 30 نفر از پسران دانشجو بوده که این پژوهش به روش نمونه­گیری پس رویدادی از نوع (علی- مقایسه­ای ) انجام گرفته است و با استفاده از آزمون افسردگی «بک» پژوهش انجام گرفت.سپس با استفاده از ابزار آماری و با بررسی میانگین دو گروه مقدار tمحاسبه شده از tجدول کوچکتر بوده بنابراین نتیجه گرفته می­شود که فرضیه پژوهش رد شده و فرضیه صفر تأیید شده است. یعنی بین میزان افسردگی دختران و پسران دانشجو تفاوت ناچیزی وجود دارد که این تفاوت معنادار نمی­باشد.

فصل اول

کلیات پژوهش

مقدمه

درطول قرن بیستم انسان بیش از تمام تاریخ دستخوش دگرگونی از نظر شیوه­های زندگی روابط اجتماعی ومسائل بهداشتی و پزشکی شده است. امروزه زندگی پیچیده ماشینی ایجاب می­کند که با ظرافت خاص علمی به قضایا و پدیده­های محیط زندگی نگریسته شود. این ظرافت زمانی به اوج اهمیت می­رسد که پدیده­های مورد بررسی درارتباط مستقیم با انسان باشد.

و در نتیجه جستجو برای شناخت واقعی خویشتن بیش از هر زمان دیگری برای انسان اجتناب ناپذیر است تا در این رهگذر بتوانند به گونه­ای مطلوب و سازنده با دنیای بیرون و درون خود رابطه منطقی برقرار کند وبر اساس یک شناخت درست و سنجیده با مسائل و مشکلات و پیچیدگی های زندگی خود رو به رو شودو از افتادن در دام نگرانیها و تشویشهای فکری و نگرشهای غلط خود را محفوظ نگه دارد.

گذشته نشان داده است که بسیاری از بیماریهای شایع غیر فراگیر بیماریهای روانی در کشورهای پیشرفته و صنعتی زائیده عواملی هستند که خود انسان آنها را خلق کرده و گرفتار آن شده است.لذا چنین عواملی قابل پیشگیری هستند(میلانی فر، 1379).

مشاهدات معمولی نشان می­دهند که موفقیت شخص در سازش با مسائل زندگی به دلایل گوناگون تغییر می­کند مثلاً در مواردی از قبیل شکست در عشق ، از دست دادن پول، بیماری، حادثه، مرگ فرد مورد علاقه ، ممکن است چنان انسان ازلحظه تولد تا هنگام مرگ به دیگران وابسته و نیازمند باشد و برای زنده ماندن از لحاظ جسمانی ، روانی ، اجتماعی به پرستاری و مراقبت دیگران نیاز دارد. انسان به تنهایی نمی­تواند بار مشکلات خویش را به دوش کشد.

بارزترین علامت اختلالات عاطفی، تغییرات و نوسات اخلاقی کم دست که به شدت با اخلاق افراد سالم فرق دارد و به صورت افسردگی و یا خوشحالی زیاده از حد تظاهر می­کند.(شاملو، 1380).

این باور که همه ما در برخورد با دشواری های زندگی واکنش شادی نشان می­دهیم اغلب با تبلیغات روانشناسی و روانپزشکی از رنج و اندوه همخوانی ندارد. نتیجه فریبنده این نظریه به تأیید نرسیده است.جستجو واکنشی برای سبب یابی سالم هر بیمار بد حالی است که از در وارد می­شود و این در حالی است که جواب ساده و طبیعی و خیر خواهانه وجود دارد که می­توان آن را در قالب نسخه­ای نوشت.(دوپالو، 1381).

افسردگی از قدیمی ترین بیماری های شناخته شده و متداولترین انواع اختلالات روانی در همه زمانها و مکان هاست وتقریباً همه ما در طول زندگی گاهی احساس غم و افسردگی کرده­ایم.مردم درموقعیتهای خاص همچون مشاجره با یک دوست و همکار، شکست شغلی، تحصیلی، بیماری پیری یا از دست دادن عزیزان احساس غمگینی می­کنند افسردگی واکنش طبیعی انسان به فشارهای محیطی است.(راسل، 1374)

طبق تحقیقات انجام شده افسردگی در بین زنان آشکارا تأیید شده است. در جامعه ما جنس مونث بیشتر از جنس مذکر به ابزار نشانه های افسردگی تمایل داشته است در حالی که مردان برای خشم و بی تفاوتی بیشتر تقویت می­شوند(روزنهان، 1380).

رابطه افسردگی با جنس زن می­تواند به دلیل فعالیتهای آنزیم های شیمیایی ، استعداد ژنتیکی و دوره ماهیانه افسردگی پیش از قاعدگی دانست که به دلیل تغییرات خلق آنان است که بر آسیب پذیری زنان تأثیر می­گذارد همچنین امکان دارد ناقلان زنانه ژن افسردگی ، افسرده شوند در حال که ناقلان مردانه این ژن الکلی می­شوند. و اینکه زنان تصور ذهنی از بدن و تعقیب لاغری از طریق رژیم غذایی مربوط می­شود. رژیم غذایی یک چرخه ناکامی و درماندگی را تشکیل می­دهد.(روزنهان ، 1380)

می­توان به تحقیقاتی اشاره کرد که در سال 1978 توسط آریتی انجام شد ونشان داد که حدود 75 درصد بیماران افسردگی حاد دارند. تحقیق دیگری که در استرالیا توسط جیمز درسال 1978 انجام شد و نتایج آن حاکی از آن بود که تعداد خودکشی بین بیماران روانی 4 برابر بیشتر در مردها و 9 برابر درزنها.

هدف پژوهش و بیان ضرورت آن:

چون جوانان دانشجو ومتخصص فعالترین و بهترین بخش جامعه هستند که در آینده اداره بخشهایی از جامعه را به دست می­آورند به همین علت باید بیشتر مورد توجه باشند تا اگر دچار مشکلات شدند بتوانیم هر چه سریعتر آن مشکل راشناسایی و رفع کنیم. چون در حال حاضر افسردگی شایعترین اختلال روانی دربین جوانان است و بیماران افسرده حدود 30 تا 40 درصد بیماران روانی را تشکیل می­دهند باید به آن توجه بیشتری کرد تا با شناخت علائم آن برای پیشگیری و درمان راه حلهای مناسب پیدا کرد افسردگی یک انحراف عاطفی است به عبارت دیگر افکار منحرف و فریب آلود مجموعه­ای از احساسات غم و اندوه عدم اعتماد به نفس بی تفاوتی و بی حوصلگی خستگی و ضعف ، ناامیدی و یاس و ... راتحت عنوان افسردگی به دنبال خود می­کشد و قربانی خود را به طرف خودکشی سوق می­دهد. بنابراین باید گفت افکار غیر منطقی و غیر واقعی و فریب آلود میکروب و علت افسردگی هستند و چنانچه این افکار تصحیح و اصلاح شوند افسردگی درمان خواهد یافت.

سئوال پژوهش:

آیا بین افسردگی دختران و پسران دانشجو تفاوت معنا دار وجود دارد؟

فرضیه پژوهش

افسردگی دانشجویان دختر بیشتر از دانشجویان پسر است.

متغیرها

مستقل: جنسیت در این تحقیق متغیر مستقل است.

وابسته: میزان افسردگی متغیر وابسته است.

تعریف مفهومی افسردگی

درسطح معمول بالینی افسردگی نشانگانی است که تحت خلق افسرده است وبراساس بیان لفظی یا غیر منطقی عواطف غمگین و اضطرابی و یا حالت های بر انگیختگی نشان داده می­شود.افت گذرا یا دوام دار تنود عصبی –روانی که به صورت یک مولفه بدنی (سردردها خستگی پذیری بی اشتهایی بی خوابی یبوست کاهش فشار خون و جز آن) ویک مولفه روانی احساس به پایان رسیدن نیرو کمتری توانمندی غمگینی و جز آن )نمایان می­شود.سقوط غیر قابل توجه تنود حیاتی در این حالت در قلمرو بدنی با خستگی دائم آشکار می­شود. درقلمرو شناختی به صورت پراکندگی دقت ومشکل کوشش فکری و در قلمرو عاطفی وروانی به شکل حالتی مالیخولیایی که با هشیاری فرد نسبت به ناتوانمندی واکنش همراه است متجلی می­شود.حالت روانی ناخوشی که با دلزدگی یأس و خستگی پذیری مشخص می­شود و در بیشتر مواقع با اضطرابی کم وبیش شدید همراه است.

دریک جمع بندی کلی توجه می­شویم که مفهوم افسردگی به گونه متفاوت به کار رفته:

به منظور مشخص کردن احساس های غمگینی،یأس ، ناامیدی، و جز آن و بروز آنها به عنوان نشانه یک اختلال .

به منظور توصیف اختصاری یک نشانگان که شامل نشانه های عاطفی شناختی ، حرکتی، فیزیولوژیکی وغدد مترشحه است.(دادستان، 1378).

جنسیت: یعنی زن (xx) و مرد (xy) . انسانها از نظر جنسیت به 2 دسته زن ومرد تقسیم می­شوند جنسیت تفاوتهای ظاهری را به همراه دارد.

تعریف عملیاتی افسردگی:

داشتن نمره­ای در حد نمره­ افسردگی آزمون بک در این پژوهش مورد نظر است و افرادی که دارای نمره­ای در حد افسردگی آزمون بک بودند به عنوان افراد افسرده مشخص شده­اند.

فصل دوم

گستره نظری پژوهش

تاریخچه افسردگی

تاریخچه افسردگی نه تنها در بسیاری از پژوهشها شایعترین اختلال روانی گزارش شده بلکه از قدیمی ترین نشانه های روانی است که در متون پزشکی به آن پرداخته اند. حدوداً 8 قرن پیش از میلاد مسیح شرح داده بودند. واژه و مفهوم «ملانکولی» در نوشته های بقراطی قرن 4 پیش از میلاد ارائه شده چنانچه ارسطو می­گوید:

آنها که درفلسفه ، سیاست،شعر و هنر به جایگاه والایی می­رسند همه گرایش ملانکولی دارند.(صنعتی،1371).

«افسردگی» تنها بیماری مردان شکست خورده، داغدیده، درماندگی،؛ ناتوان و آواره یا در بیمارستانها زندانی بودند بود. دانش روانشناختی افسردگی بیشتر نتیجه تلاش پژوهندگان این حوزه درسی وچند سال گذشته بوده است.(صنعتی ، 1378).

در سال 1915 در مقاله مشهور خود درباره ملانکول چنین نوشت: به احتمال زیاد یک عامل جسمی در آرامش حال بیمار به هنگام شب در خود دارد. پدیده­ای که نمی­توان آن را به صورت روانزاد توجیه کرد.(قهرمانی، 1374).

حدود 450 سال قبل از میلاد بقراط از میلاد اصطلاح مانی و ملانکولی را برای توصیف اختلالات روانی بکار بر د و حدود 100 سال قبل از میلاد کورنیلسون سلسوس در کتاب dem edicnaافسردگی را ناشی از صفرای سیاه معرفی نمود.

پزشکان دیگر از جمله ارسطو، جالینوس نیز این واژه ها را به کار بردند درقرون وسطی که طبابت در ممالک اسلامی رونق داشت رازی و ابن سینا و پزشک یهودی میمونه ملانکولی رابیماری شخصی تلقی نمودند. درسال 1986 نوبت نوعی بیماری روانی را توصیف نمود و آن را malanch licus manicoنامید (قهرمانی ، 1374)

درقرن نوزدهم مولفان در گروه هذیان هایی که تک جنونی نامیده می­شوند هزیان جزیی غمگینی با «مالیخولیایی هذیانی» را متمایز کردند ودر وهله بعد مفاهیم جنون ادواری و جنون دوشکلی با پارژه به منظور متمایزکردن افسردگی مراجعین که در تناوب با حالات شادی نا آرام بودند ظاهر شدند و سپس بیماری اخیر توسط امیل کاپلین در سال 1899 روان گسستگی آشفتگی افسردگی (مانیک- دپرسیو) نامیده شد.(دادستان، 1378)

تعاریف افسردگی

افسردگی یک از رایجترین اختلالهای عاطفی است افسردگی پاسخ طبیعی آدمی به فشارهای زندگی است. عدم موفقیت در تحصیل یا کار، از دست دادن یکی از عزیزان و آگاهی از اینکه بیماری یا پیری توان ما را به تحلیل می­برد.از جمله موقعیتهایی هستند که اغلب موجب بروز افسردگی می­شوند (هاشمیان، 1379).

افسردگی تنها زمانی نابهنجار تلقی می­شود که با واقعه­ای که رخ داده متناسب نباشد و یا فراتر از حدی که برای اکثر مردم نقطه آغاز بهبود است ادامه یابد. شخص افسرده در احساس بی کفایتی و بی اندیشی غوطه ور می­شود ، گاه زیر گریه می­زند، ممکن است به فکر خود کشی بیفتد(هاشمیان، 1379).

افسردگی ها در شایعترین اختلالات روانی هستند اکثریت بیمارانی که از افسردگی در عذابند به پزشک مراجعه می­کنند اکثراً از ناراحتیهای جسمانی، ازنداشتن انرژی ، احساس ضعف شکایت کرده و به همین دلیل بدون تشخیص باقی می­مانند. خوشبختانه اکثر این بیماران پس از چند هفته یا حداکثرچند ماه بهبود می­یابند.(پور افکاری، 1378)

کلمه افسردگی هنگامی که به یک حالت روحی نسبت داده می­شود که تمام معانی عامیانه را در خود داشته باشد و نشانگر احساس کسالت روان، کمبود انرژی ، ازدست رفتگی و ناامیدی و بی فایده بودن است و بی علاقگی و بد بینی نیز به همراه آن آید.(راسل، 1380)

حالت افسردگی اغلب پس از نومیدی ویا احساس از دست دادن چیزی به وجود می­آید ولی بسیاری از اوقات هم ظاهراً ناگهانی و خود به خود ایجاد می­شود .(رواندوست، 1378)

اندوه است که به قول فرویدبه هنگام سوگواری و مالیخولیا[1]

اما در نهایت واکنشی جامع می­باشد که در ضمیر انسان نهفته است بنابراین وظیفه درمان ترکیبی از اقدامات حمایتی در دوران ناراحتی است که با تشریع امر فقدان و متقاعد ساختن بیمار به اینکه فقدان و گرفتاری پیش آمده نه تنها نابود کننده نیست بلکه اغلب امری اجتناب ناپذیر است ورسالت خود را انجام می­دهد و درواقع فرایندی که به جریان احساس اثر می­گذارد تا شخص با رسیدن به خود آگاهی جدید احساسات خود را کنترل کند.(دوپالو، 1381).

این منطق آرایی می­تواند بسیار خطرناک باشد زیرا در منظم روانپزشکی در نهایت نیمی از واقعیتها را مطرح می­سازد. بحثی در این نیست که همه مادر مواردی در برابر احساسات واحد آسیب پذیر هستیم.

مطمئناًدر زندگی هر کسی کمبودهایی وجود دارد وبسیاری از آنها در ذهن شخص نهفته است. اما همه ناراحتیهای ذهنی که مراقبت های بالینی را ایجاب می­کنند ناشی ازاین کمبودها و خسران ها نیستند. (همان منبع، 1381)

طبقه بندی افسردگی

هر گروه از روانشناسان با توجه به عوامل ایجاد کننده بیماری و علائم آن به نوعی تقسیم بندی رسیده­اند و از آنجا که علل و علائم افسردگی متنوع و گوناگون است.

در گذشته افسردگی ها را به دو دسته نوروزی و پسیکوتیک[2]تقسیم بندی
می­کردند(قهرمانی، 1374)

تقسیم بندی توسط پتیل در 1971 انجام گرفت که وی بر اساس مسأله درون افسردگی را تقسیم کرد که عبارتند از:

1.افسردگی روان گستر

2.افسردگی اضطرابی

3.افسردگی همراه با خصومت

4.افسردگی فرد جوان همراه با اختلالات شخصیت.(دادستان، 1373)

طبقه بندی تقسیم افسردگی به دودسته اولیه و ثانویه بود.

افسردگی اولیه:

به آن گروه از افسردگی ها اطلاق می­شود که علائم افسردگی هسته اصلی بیماری مریض بود وبیماری روانی یا جسمی دیگری همراه با مولد اصلی افسردگی نمی­باشد.

افسردگی ثانویه:

افسردگی است که علائم هسته اصلی بیماری نبوده ومعمولاً همیشه همراه با یک بیماری روانی یا جسمی دیگر است.(قهرمانی، 1374)

در طبقه بندی دیگر افسردگی به دو دسته تقسیم می­شود:

الف: واکنشی ب: سرشتی

که نوع سرشتی را بیشتر ارثی و شدیدتر تلقی کرده و نوع واکنشی را به عوامل محیطی نسبت داده­اند که می­تواند هم شدیدتر و هم خفیفتر باشد.(معانی، 1378)

طبقه بندی دیگر افسردگی که یک گروه ازدانشمندان کرده­اند عبارتند از :

الف- افسردگی یک قطبی

ب- افسردگی دوقطبی

ج –افسردگی دوره­ای

د –افسردگی مزمن. (قهرمانی، 1374)

الف –افسردگی یک قطبی

افسردگی یک قطبی که طی آن فرد فقط ازنشانه­های افسردگی رنج می­برد بدون اینکه اصلاً به بیماری دیگری مبتلا باشد.

بررسی نظرسنجی پدیده وندالیسم در بین نوجوانان

بررسی نظرسنجی پدیده وندالیسم در بین نوجوانان

دانلود بررسی نظرسنجی پدیده وندالیسم در بین نوجوانان

 

این فایل دارای پرسش نامه نیز می باشد

فهرست مطالب

فصل اول: کلیات پژوهش

مقدمه 2

اهداف تحقیق 4

بیان مسأله 5

اهداف پژوهش 7

انگیزه یا انگیزه های پژوهشگر 8

فرضیه یا فرضیه های پژوهش 9

متغیرهای مورد مطالعه 10

فصل دوم: ادبیات و پیشینه پژوهش

الف) مبانی نظری پژوهش 13

نظریه آنومی دورکهایم 13

نظریه آنومی و اغراق مرتن 17

نظریه اشتوتزل و نظریه هیجان جمعی 19

نظریه وندالیسم هوبر 20

اریش فروم 22

نظریه روان پویایی ریچارد جنکنیز 23

ب)پیشنه های پژوهش 25

ادبیات تحقیق 25

نظریه ها 27

افرادی که در رابطه با این پدیده تحقیقاتی انجام داده اند 27

فصل سوم: فرآیند پژوهش

روش پژوهش 35

جامعه آماری 36

نمونه ها و روش نمونه گیری 37

سه نوع روش نمونه گیری غیر احتمالی 39

انواع نمونه گیری احتمالی 39

روش جمع آوری اطلاعات 40

روش تجزیه و تحلیل داده ها 41

فصل چهارم: یافته های پژوهش

مقدمه 43

جداول یک بعدی 44

نمودارها 69

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات

بحث و نتیجه گیری 95

محدودیتها و مشکلات پژوهش 98

پیشنهادها 99

فهرست منابع 101

ضمائم

نمونه پرسشنامه 104

تصاویر وندالیسم

جداول یک بعدی

جدول شماره 1: توصیف جمعیت نمونه آماری بر حسب فراوانی جنسیت44

جدول شماره 2: توصیف جمعیت نمونه آماری بر حسب سن 45

جدول شماره 3: توصیف جمعیت نمونه آماری بر حسب وضعیت مسکن46

جدول شماره 4: توصیف جمعیت نمونه آماری بر حسب میزان درآمد 47

جدول شماره 5: توصیف جمعیت نمونه آماری بر حسب فرزند چندم خانواده 48

جدول شماره6: توصیف جمعیت نمونه آماری بر حسب وضعیت اشتغال مادر 49

جدول شماره7: توصیف جمعیت نمونه آماری بر حسب میزان تحصیلات مادر 50

جدول شماره8: توصیف جمعیت نمونه آماری بر حسب وضعیت اشتغال پدر 51

جدول شماره9: توصیف جمعیت نمونه آماری بر حسب میزان تحصیلات پدر 52

جدول شماره10: توصیف جمعیت نمونه آماری بر حسب مطالعه کتاب 53

جدول شماره11: توصیف جمعیت نمونه آماری بر حسب تماشای برنامه های تلویزیون54

جدول شماره12: توصیف جمعیت نمونه آماری بر حسب گذراندن اوقات فراغت 55

جدول شماره13: توصیف جمعیت نمونه آماری بر حسب تعداد دوستان 56

جدول شماره14: توصیف جمعیت نمونه آماری بر حسب صمیمیت با افراد خانواده 57

جدول شماره15: توصیف جمعیت نمونه آماری بر حسب لذت از کارها 58

جدول شماره16: توصیف جمعیت نمونه آماری بر حسب انگیزه خودنمایی در بین نوجوانان 59

جدول شماره17: توصیف جمعیت نمونه آماری بر حسب قرار گرفتن در جمع دوستان 60

جدول شماره18: توصیف جمعیت نمونه آماری بر حسب سن بلوغ 61

جدول شماره19: توصیف جمعیت نمونه آماری بر حسب کمبود محبت در بین نوجوانان 62

جدول شماره20: توصیف جمعیت نمونه آماری بر حسب نشان دادن اعتراض در بین نوجوانان63

جدول شماره21: توصیف جمعیت نمونه آماری بر حسب سرگرمی در بین نوجوانان 64

جدول شماره22: توصیف جمعیت نمونه آماری بر حسب مشکلات خانوادگی در بین نوجوانان65

جدول شماره23: توصیف جمعیت نمونه آماری بر حسب مشکلات اقتصادی 66

جدول شماره24: توصیف جمعیت نمونه آماری بر حسب افت تحصیلی 67

جدول شماره25: توصیف جمعیت نمونه آماری بر حسب احساس اجحاف در بین نوجوانان 68

فهرست نمودارها

نمودار1: فراوانی جنسیت 69

نمودار 2: فراوانی سن 70

نمودار3 : فراوانی وضعیت مسکن 71

نمودار4 : فراوانی میزان درآمد 72

نمودار5 : فراوانی فرزند چندم خانواده 73

نمودار6 : فراوانی میزان اشتغال مادر 74

نمودار7 : فراوانی میزان تحصیلات مادر 75

نمودار8 : فراوانی وضعیت اشتغال پدر 76

نمودار9 : فراوانی میزات تحصیلات پدر 77

نمودار10: فراوانی مطالعه کتاب 78

نمودار11 : فراوانی تماشای تلویزیون 79

نمودار12 : فراوانی گذراندن اوقات فراغت 80

نمودار13 : فراوانی تعداد دوستان 81

نمودار14 : فراوانی افراد صمیمی در خانواده 82

نمودار15 : فراوانی لذت بردن از کارها 83

نمودار16 : فراوانی انگیزه خودنمایی 84

نمودار17 : فراوانی بودن در جمع دوستان 85

نمودار18: فراوانی سن بلوغ 86

نمودار19 : فراوانی کمبود محبت 87

نمودار20: فراوانی نشان دادن اعتراض 88

نمودار21 : فراوانی سرگرمی 89

نمودار22 : فراوانی مشکلات خانوادگی 90

نمودار23 : فراوانی مشکلات اقتصادی 91

نمودار24 : فراوانی افت تحصیلی 92

نمودار 25: فراوانی احساس اجحاف 93

مقدمه:

وندالیسم در زمره ی آن دسته از انحرافات و بزهکاری هایی است که در جامعه به وجود آمده است آنچه در تئوریها و پژوهش های مربوط به رفتارهای انحرافی اهمیت دارد درک بهتر جهت فهم و چگونگی بسط و دوام و استمرار رفتارهای انحرافی در جامعه است روشی که در این تحقیق استفاده شده است روش پیمایشی است

دراین تحقیق تئوریهای مختلفی جهت تبیین و فهم بهتر پدیده ی وندالیسم مطرح شده است در این پژوهش جامعه ی مورد نظر نوجوانان منطقه 10 تهران می باشند فرضیاتی که در تحقیق مطرح است عبارتند از: بررسی رابطه بین سن بلوغ و رفتار نابهنجار

بررسی رابطه بین جلب توجه مردم و رفتار نابهنجار، بررسی رابطه بین عصبانیت و رفتارنابهنجار بررسی رابطه بین گذراندن اوقات فراغت و رفتار نابهنجار (وندالیسم) جا انداختن موضوع تخریب برای افراد در سنین کودکی شاید کار خیلی سختی نباشد و بسیاری از ما پذیرفته ایم کودکان و نوجوانان مقداری شیطنت باید داشته باشند ولی همه اینها باید کنترل شده باشد جامعه باید بپذیرد نوجوانان نیز دارای انرژی هایی هستند که باید از زمان و مکان معین تخلیه شود ولی نحوه تخلیه آنها بسیار مهم است و زمینه و بستر مناسب را برای ارضا نیازهای نوجوانان توسط جامعه باید مشخص شود اگر این توان و انرژی این هیجان احساس در یک مسیر قرار نگیرد شاید همانند یک سیل، ویرانگری کرد و عوارض فردی و اجتماعی داشته باشد.

بسیاری از پدیده های اجتماعی، فرهنگی و حتی تاریخی جامعه ما متأثر از گزینش های متفاوت نسل هایی است که از پی هم می آیند و می روند این پدیده در جامعه ما برجسته تر است چرا که تفاوت ها و تمایزات موجود بین باورها، تفکرات، تصمیمات و مهمتر از همه ملاک های گزینش های نسل های مختلف در جامعه ما محسوس تر و ژرفتر است درونی شدن آن باورها، نهادی شدن همان رفتارها و بازنشستن همین گزینش ها است که ماهیت و تحول هر یک از پدیده های اجتماعی و فرهنگی جامعه ما را رقم می زند

پدیده نابه هنجاری متداول است که همواره در هر جامعه ای بین نسل های مختلفی وجود دارد که همواره از مقداری تعارض و کشمکش نیز برخوردار است و شکاف بین نسل از تمایزاتی قطبی و شدید بین نسلی حکایت دارد که تنها صورت برونی آن می تواند به شکل تعارضات و کشمکش های نسلی بروز کند

اهداف تحقیق:

1شناخت علل گرایش جوانان به اعمال وندالیستی

2بررسی ابعاد اجتماعی مختلف پدیده وندالیسم

3عوامل بروز و گسترش پدیده وندالیسم

بیان مسأله:

درشرایطی که همبستگی متقابل فرد و جامعه از میان برود و فرد نتواند به کمک مکانیزم ها و ابزارهایی که جامعه در اختیارش قرار می دهد به اهدافش دست یابد در نتیجه از راه های دیگری که خلاف است سعی می کند به آن اهداف برسد در نتیجه می گوییم که فرد نا به هنجار شده است و وقتی این حالت به صورت عام در جامعه شیوع پیدا می کند می گوییم جامعه دچار آنومی یا نا به سامانی شده است با از بین رفتن ارزشها و هنجارها یا ضعف شدن هنجارها و ارزشها، اعضای جامعه، دیگر ارزشها و اهداف مشترکی را قبول ندارند به نظر مرتن(فرجاد، 1382: 12) بی هنجاری هنگامی به وقوع می پیوندد که فرد قادر نباشد با وسائلی که جامعه مشخص کرده به اهداف خود دست یابد و عکس العمل طبیعی این وضعیت روی آوردن به این انحراف است نا به هنجاری ها در قالبهای مختلفی: سرقت، اعتیاد، فرار از خانه، سرقت، فحشا که ناشی از طلاق اختلاف والدین، ستیزخانوادگی و یکی از این نابه هنجاری ها گرایش جوانان به تخریب می باشد که تخریب در نوع خود می تواند شامل تخریب اموال عمومی، فضای سبز جاده ها، دیوارها و باشد چنین فردی را در اصطلاح جامعه شناسان وندال می گویند و گرایش به این گونه تخریب ها وندالیسم نامیده می شود از سوی جوانان و نوجوانان دارای عوارض و پیامدهای مادی و معنوی می باشد اما در نگاه دقیق تر به این قضیه می توان ابعاد عوارض انسانی را بسیار فراتر دید با توجه به این که به دفعات شاهد تخریب اموال عمومی مانند کیوسک تلفن، اتوبوس ها، کندن جاده ها، خراب کردنه دیوارها، شکستن شیشه های مغازه و به هم ریختن ورزشگاهها از سوی جوانان و نوجوانان بوده ایم(پاتریس رانورن، ص 28) وندال ها درعین حال در یک گروه سنی معین واقع اند در نوجوانان و جوانان بین 10 تا 25 سال بیشتر از دیگر گروه های سنی به چشم می خورد (محسنی تبریزی، 1383: 267)

اهداف تحقیق:

در جهت فهم علت روی آوردن به پدیده وندالیسم بررسی انجام می دهیم از جمله اهداف پژوهش عبارتند از:

1)شناخت علل گرایش جوانان به اعمال وندالیسمی

2)بررسی ابعاد اجتماعی پدیده وندالیسم

3)عوامل بروز و گسترش پدیده وندالیسم

انگیزه یا انگیزه های پژوهشگر

بررسی وضع موجود وندالیسم در تهران و ابعاد و آثار آن اپیدمیولوژی (همه گیر شناسی) و ایتولوژی (سبب شناسی) وندالیسم در تهران با شناخت ویژگیهای اجتماعی اقتصادی و فردی و شخصیتی وندالها و پی بردن به علل وندالیسم این طرح می کوشد راههای پیشگیری و درمان این معضل اجتماعی را پیشنهاد دهد

فرضیه یا فرضیه های پژوهش

آیا مشکلات اقتصادی خانواده سبب روی آوردن به وندالیسم در بین نوجوانان می شود؟

آیا احساس بی عدالتی سبب روی آوردن به وندالیسم در بین نوجوانان می شود؟

آیا افت تحصیلی سبب روی آوردن به وندالیسم در بین نوجوانان می شود؟

متغیرهای مورد مطالعه:

متغیرهایی برای بررسی پدیده وندالیسم مطرح است که عبارتند از:

مشکلات اقتصادی، بی عدالتی، افت تحصیلی

(تعریف نظری وتعریف عملیاتی واژه ها)

1)مشکلات اقتصادی: وضعیتی است که با مولفه هایی نظیر نداشتن خانه، نداشتن کار، نداشتن پول، برای گذراندن زندگی قابل بررسی است

2)خانواده: گروهی از افراد که برای تامین نیازهای یکدیگر کنار هم زندگی می کنند و هدف مشترکی را دنبال می کنند که تشکیل شده از پدر، مادر، فرزندان

3)روی آوردن: پدیده ای است که افراد را به شکل های مختلف به خود جلب می کند و افراد از روی میل و رغبت درونی به آن کشش نشان می دهند

4)وندالیسم: تخریب کردن اموال عمومی زمانی که نیروی جمعی در افراد جمع می گردد و افراد بر روی اموال عمومی خود نمایی انجام می دهند

5)نوجوانان: نوجوانی به مرحله ای اطلاق می شود که یک سری تغییرات فیزیکی، فکری، رفتاری درفرد ایجاد می شود

6)بی عدالتی: وضعیتی است که با مولفه هایی نظیر فرق گذاشتن، فقر اقتصادی، کم محبتی قابل بررسی است

7)افت تحصیلی: وضعیتی است که با مولفه هایی نظیر علت افت، پایه ی افت تحصیلی، مشکلات خانوادگی قابل بررسی است

الف) مبانی نظری پژوهش

نظریه آنومی دورکهایم

تعریفی که دورکهایم از بزهکاری و نابهنجاری ارائه می دهد اولا کلی است و دربرگیرنده همه صور و اشکال بی هنجاری از جمله وندالیسم است ثانیاً با آنچه که بسیاری از جرم شناسان و جامعه شناسان در تفسیر آرای وی
گفته اند تفاوت بسیار دارد به نظر دورکهایم کژرفتاری و بزهکاری یک واقعیت اجتماعی است و از این رو بهنجار است و نه نابهنجار اما این مراد در هر وضعیت اجتماعی درست نیست جنایت در واقع تعیین کننده مرزهای وجدان اجتماعی و اخلاق جمعی است بدینگونه جنایت به وجدان جمعی بستگی دارد اگر وجدان جمعی دگرگون شود و تحول باید مفهوم جنایت و بزهکاری نیز دگرگون می شود بدین ترتیب بزهکاری با دگرگونی اجتماعی بستگی دارد و در مواردی دارای پیامدهای مناسب برای تحولات اجتماعی است چه بسا که جنایتکاران امروز نوآوران و پیامبران فردا باشند(اشرف)

بدینگونه به نظر دورکهایم بزهکاری همیشه و در هر شرایطی آسیب شناسانه نیست بلکه در مواردی پیامدهای مناسب برای تحولات اجتماعی در بردارد و آن در صورتی است که نظام اجتماعی و وجدان جمعی آسیب شناسانه بوده و دگرگونی در آن ضروری باشد

بررسی علل همسر آزاری در ایران

بررسی علل همسر آزاری در ایران

بررسی علل همسر آزاری در ایران

فهرست مطالب
فصل اول :
مقدمه ۱
موضوع تحقیق ۹
مساله تحقیق ۱۵
اهداف تحققیق ۱۶
ضرورت و اهمیت تحقیق ۱۷
فرضیه های تحقیق ۲۱

فصل دوم : پیشینه تحقیق
مروری بر مطالعات پیشین ۲۴
مطالعات و تحقیقات داخلی ۲۵
مطالعات و تحقیقات خارجی ۳۴
شرایط اجتماعی زندگی زنان ۳۷
تعاریف خشونت ۴۰
تعاریف خشونت خانوادگی ۴۴
اشکال خشونت علیه زنان ۴۵
زن آزاری و موارد خشونت علیه زنان ۴۹
اعمال جنسی خشن زیانبار علیه زنان ۵۲
ختنه دختران ۵۵
خشونت مربوط به تهیه جهیزیه ۵۸
ازدواج زودهنگام ۵۹
همسر آزاری در جامعه (زن آزاری) ۶۱
سبب شناسی خشونت علیه زنان کتک خورده ۶۴
آثار و عواقب خشونت علیه زنان ۷۲
عواملی که خشونتهای مبتنی برجنسیت را دوام می بخشد ۷۶
علل و انگیزه تزلزل در خانواده ۷۷
خشونت نسبت به زنان ۷۹
تعریف خانواده و انواع آن ۸۲
انواع خانواده ۸۴
وضعیت حقوقی زنان در ایران ۸۸
قوانین مربوط به ضرب و شتم ۸۹
روابط حقوقی زوجین ۹۱
روابط حقوقی مادر با فرزند ۹۲
انتخاب حرفه وشغل ۹۶
تابعیت ۹۶
سهم الارث زوجین از یکدیگر ۹۸
ریاست خانواده ۹۹
دستگاههای قضایی و اجرایی در ایران نسبت به خشونت ۱۰۰
دادگاهها چگونه علیه زنان رای صادر می کنند ۱۰۲
مراکز مشاوره ۱۰۷
حمایت و نگرش خانواده ۱۰۸
نظریه مربوط به خشونت شوهران علیه زنان ۱۰۹
نظریه سطح خرد ۱۱۰
نظریه منابع ۱۱۰
نظریه یادگیری اجتماعی ۱۱۲
نظریه سطح کلان ۱۱۶
نظریه خرده فرهنگ خشونت ۱۱۷
نظریه نظارت اجتماعی ۱۲۱
نظریه ساختار اجتماعی ۱۲۳
دیدگاه پدرسالاری ۱۲۵
چهارچوب نظری ۱۲۹
مدل فرضی تحقیق ۱۳۵

فصل سوم : مبانی روش شناسی تحقیق
روش تحقیق ۱۳۷
نمونه و روشهای نمونه گیری ۱۳۸
تعریف نظری و عملیاتی متغیرها ۱۳۹
تکنیک گردآوری داده ها و تجزیه وتحلیل داده ها ۱۴۷

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل آماری
جدول (۳-۱-۱) توزیع جمعیت نمونه برحسب تعداد فرزندان ۱۴۹
جدول (۳-۲-۱) توزیع جمعیت نمونه برحسب درآمد ماهیانه مرد ۱۵۰
جدول (۳-۳-۱) توزیع جمعیت نمونه برحسب استفاده از مواد مخدر یا الکل ۱۵۱
جدول (۳-۴-۱) توزیع جمعیت نمونه برحسب عدم رضایت زن در انتخاب همسر ۱۵۲
جدول(۳-۵-۱) توزیع جمعیت نمونه برحسب دخالت خویشاوندان ۱۵۳
جدول (۳-۶-۱) توزیع جمعیت نمونه برحسب تجربه خشونت در خانواده ۱۵۴
جدول (۳-۷-۱) توزیع جمعیت نمونه برحسب میزان بدبینی در مرد ۱۵۵
جدول (۳-۸-۱) توزیع جمعیت نمونه برحسب اعتقادات مذهبی مرد ۱۵۶
جدول (۳-۱-۲) توزیع جمعیت نمونه برحسب تعداد فرزندان و ارتباط آن با خشونت مرد در خانه ۱۵۷
جدول (۳-۱-۲) محاسبه کی ۲ برای تعیین رابطه میان تعداد فرزندان و خشونت مرد علیه زن در خانه ۱۵۷
جدول (۳-۲-۲) توزیع جمعیت نمونه برحسب درآمد ماهیانه و ارتباط آن با خشونت در خانه ۱۵۸
جدول (۳-۲-۲) محاسبه کی ۲ برای تعیین رابطه میان درآمد ماهیانه و خشونت مرد علیه زن درخانه ۱۵۸
جدول (۳-۳-۲) توزیع جمعیت نمونه برحسب استفاده از مواد مخدر و ارتباط و ارتباط ان با خشونت مرد در خانه ۱۵۹
جدول (۳-۳-۲)محاسبه کی ۲ برای تعیین رابطه میان استفاده از مواد مخدر و خشونت مرد علیه زن در خانه ۱۵۹
جدول (۳-۴-۲) توزیع جمعیت نمونه برحسب رضایت در انتخاب همسر و ارتباط آن با خشونت مرد در خانه ۱۶۰
جدول (۳-۴-۲) محاسبه کی ۲ برای تعیین رابطه میان رضایت در انتخاب همسر و خشونت مرد علیه زن در خانه . ۱۶۰
جدول (۳-۵-۲) توزیع جمعیت نمونه برحسب دخالت خویشاوندان و ارتباط ان با خشونت مرد در خانه ۱۶۱
جدول (۳-۵-۲) محاسبه کی ۲ برای تعیین رابطه میان دخالت خویشاوندان و خشونت مرد علیه زن در خانه ۱۶۱
جدول (۳-۶-۲) توزیع جمعیت نمونه برحسب تجربه خشونت در خانواده و ارتباط ان با خشونت مرد در خانه ۱۶۲
جدول (۳-۶-۲) محاسبه کی ۲ برای تعیین رابطه میان تجربه خشونت در خانواده و خشونت مرد علیه زن در خانواده ۱۶۲
جدول (۳-۷-۲) توزیع جمعیت نمونه بر حسب بدبینی مرد وارتباط آن با خشونت مرد در خانه. ۱۶۳
جدول (۳-۷-۲) محاسبه کی ۲ برای تعیین رابطه میان بدبینی مرد و خشونت مرد علیه زن در خانه ۱۶۳
جدول (۳-۸-۲) توزیع جمعیت نمونه بر حسب اعتقادات مذهبی و ارتباط آن با خشونت مرد در خانه ۱۶۴
جدول (۳-۸-۲) محاسبه کی ۲ برای تعیین رابطه میان بدبینی مرد و خشونت مرد علیه زن در خانه ۱۶۴
نمودار (۳-۱-۱)مربوط به توزیع جمعیت نمونه بر حسب تعداد فرزندان ۱۶۵
نمودار(۳-۲-۱) مربوط به توزیع جمعیت نمونه بر حسب درآمد ماهیانه مرد ۱۶۶
نمودار(۳-۳-۱) مربوط به توزیع جمعیت نمونه بر حسب استفاده از مواد مخدر ۱۶۷
نمودار(۳-۴-۱)مربوط به توزیع جمعیت نمونه بر حسب رضایت زن در انتخاب همسر ۱۶۸
نمودار(۳-۵-۱) مربوط به توزیع جمعیت نمونه بر حسب دخالت خویشاوندان ۱۶۹
نمودار(۳-۶-۱) مربوط به توزیع جمعیت نمونه بر حسب تجدید خشونت در خانواده ۱۷۰
نمودار(۳-۷-۱) مربوط به توزیع جنسیت بر حسب بدبینی مردان نسبت به زنان ۱۷۱
نمودار (۳-۸-۱)مربوط به توزیع جمعیت نمونه بر حسب اعتقادات مذهبی مردان

فصل پنجم:
بحث ونتیجه گیری ۱۷۴
مشکلات و محدودیتهای تحقیق ۱۸۰
پیشنهادات ۱۸۱
منابع ۱۸۴

مقدمه
خشونت خانوادگی[۱]پدیده ای جدید نیست اما توجه به آن به عنوان مسئله اجتماعی جدید است .
در کشورهای غربی از حدود سی سال پیش و در ایران از چند سال پیش نگاه افراد متخصص به این پدیده جلب شده است .
در حال حاضر در ایران بسیاری از مسائل و آسیبهای اجتماعی در رابطه با خانواده وجود دارد .
می توان از مشکل دختران فراری و افزایش خودکشی و خودسوزی در میان زنان و افزایش طلاق و خشونت خانوادگی نام برد .
به احتمال زیاد شرایط زندگی در خانواده ها مشکلاتی برای اعضای خود به وجود می آورد برای حل مشکلات خانوادگی نمی توان تنها به پند و نصیحت یا نظارت بر رفتار افراد اکتفا کرد بلکه در عین حال باید به رابطه متقابل میان جامعه و خانواده نیز توجه داشت اگر ساختار جامعه بر اساس اقتدار و نابرابری میان اعضا شکل گرفته باشد قوانین آداب و رسوم،
باورها و نگرشهای اجتماعی سلسله مراتب موجود را تایید می کنند و بازتاب آن در خانواده نیز مشاهده می شود و اقتدار و نابرابری و استفاده از خشونت برای پیشبرد امیال فرد مقتدر در خانواده به عنوان رفتاری طبیعی در نظر گرفته می شود. نتیجه خشونت خانوادگی نه فقط باعث ایجاد مشکلات اجتماعی و تشدید روابط اقتداری در جامعه خواهد شد که بار دیگر در خانواده ها انعکاس خواهد یافت .
از آنجا که خشونت علیه زنان به ویژه در محیط خانواده پیامدهای جدی و جبران ناپذیری در خانواده و جامعه بر جای می گذارد لذا توجه به زنان جهت کاهش آسیبهای اجتماعی به روشهای مختلف لازم و ضروری به نظر می رسد خشونت علیه زنان از موانع جدی برای دستیابی به اهداف توسعه و صلح است و بررسی آن ضروری است .
نتایج[۵] بررسی ها نمایشگر این امر بوده اند که خشونت های خانگی در جوامع مختلف از گستردگی زیادی برخوردارند و در میان کلیه طبقات اجتماعی و فرهنگ های مختلف دیده می شود و عواملی مانند فشارها و تنشهای اجتماعی یا بحرانهای خانوادگی نیز در ظهور آنها دخالت دارند زیرا خشونت فقط در میان خانواده های مساله دار مشاهده نمی شود .
خشم در انسان وجود دارد اما اگر در مسیر صحیح هدایت نشود امنیت خانواده را مختل می کند و موجب بروز رفتارهایی از قبیل کودک آزاری و زن آزاری خواهد شد زن آزاری اغلب در خانواده بصورت رقابت، حمله کلامی و آسیب بدنی است که باعث در هم کوبیدن شخصیت زن و در نتیجه عکس العمل های نابهنجار بر کودکان می شود .
زن آزاری ( همسر آزاری ) یکی از آفتهایی است که از گذشته تا کنون متوجه جوامع بوده و یکی از مخربترین عواملی است که کانون خانواده را مورد هجوم قرار می دهد .
زنان ایران در میان انواع ۹ گانه خشونت خانگی بیشتر تحت خشونتهای روانی و کلامی قراردارند .
۷/۵۲ درصد از کل پاسخگویان در پژوهش ملی بررسی خشونت خانگی دقیقاً اعلام کرده اند که از اول زندگی مشترک تا کنون قربانی این نوع خشونت که شامل به کاربردن کلمات رکیک ، دشنام و داد و فریاد، بهانه گیری های پی درپی بوده اند (اعزازی، ۱۳۸۰ : ۳۰) .
میانگین وقوع این نوع خشونت برای زنانی که درگیر آن بوده اند ۱۰ بار است .
رتبه بعدی از آن خشونت فیزیکی از نوع دوم است که ۸/۳۷ درصد از زنان ایرانی از اول زندگی مشترک خود آن را تجربه کرده اند که شامل سیلی زدن زدن با مشت یا چیز دیگر، لگدزدن و…است. متوسط میزان تجربه این نوع خشونتها برای زنان درگیر درخشونت خانگی برابر با ۴۶/۲ بار است. رتبه[۶] سوم با رقم ۷/ ۲۷ درصد متعلق به خشونتهایی است که مانع از رشد اجتماعی و فکری و آموزشی است که شامل ایجاد محدودیت در ارتباطهای فامیلی – دوستانه و اجتماعی، کاریابی و اشتغال و ایجاد محدودیت در ادامه تحصیل و مشارکت در انجمنهای اجتماعی است که ۳/۷۲ درصد از زنان اظهار کرده اند که از اول زندگی مشترک تا کنون در معرض این نوع از خشونتهای همسران خود نبوده اند .
خشونت جنسی و ناموسی که شامل مجبور کردن به دیدن عکسها و فیلمهای مبتذل یا اجبار به روابط زناشویی نا خواسته یا غیر متعارف می شود با رقم ۲/ ۱۰ درصد رتبه پایئنی را به خود اختصاص داده است .
آمارهایی که ابعاد میزان وقوع خشونت خانگی را در سطح ملی نشان می دهد حاکی است که ۸ /۸۹ درصد از زنان ایرانی گفته اند در طول زندگی مشترک تا کنون در معرض این نوع خشونت همسران خود نبوده اند (اعزازی، ۱۳۸۰ : ۷۴).
بنابراین نتایج پژوهش بررسی خشونت خانگی [۷]در۲۸ مرکز استان نشان می دهد که وقوع خشونتهای جنسی و ناموسی در سطح ملی در مقایسه با خشونتهای دیگر کمتر گزارش شده است .
میانگین مرتب شده دوره های زندگی در بین پاسخگویان در سطح ملی بر حسب میزان وقوع خشونت خانگی نشان می دهد که دوره های زیر به ترتیب پرخشونت ترین دوره ها برای زنان ایران محسوب می شوند .
۱ – یک سال اول ازدواج
۲ – دوران تنگناهای مالی
۳ – پس از تولد فرزندان
۴ – حداقل یکباردر ماه
۵ – دوران میانسالی
۶ – دوران بارداری
خلاصه یافته های بدست آمده از خشونت خانگی در ۲۸ مرکز استان کشور چنین نشان می دهد :
۱ – مجبور کردن به انجام کارهای خلاف عرف و شرع و قانون ( ۱/۱ درصد )
۲ – کتک کاری منجر به سقط جنین ( ۲ /۱ درصد )
۳ – زدن تا حد نقص عضو ( ۳ / ۱ درصد )
۴ – زدن تا حدی که پرده گوش پاره شده است ( ۵ /۱ درصد )
۵ – زدن تا حدی که دست یا پا شکسته است ( ۲ درصد )
۶ – از دست دادن دندان ( ۶ /۱ درصد )
۷ – زدن تا حدی که فک یا بینی شکسته است ( ۵ /۱ درصد )
۸ – ازدواج مجدد شوهر بدون رضایت همسر اول ( ۲ درصد )
۹ – جلوگیری از نگهداری فرزندان توسط زن در زمان متارکه ( ۲ درصد )
۱۰ – مجبور کردن به سقط جنین ( ۵ /۲ درصد )
۱۱ – زدن تا حدی که دندانها لق شده است ( ۵ /۲ درصد )
۱۲ – عدم مراعات بهداشت زناشویی ( ۶ / ۲ درصد )(اعزازی، ۱۳۸۰ : ۷۵).

بیان مسئله
خانواده یکی از نهادهای اجتماعی نخستین است که شالوده حیات اجتماعی محسوب می گردد و گذشته از وظیفه فرزند آوری و پرورش کودک و در نتیجه استمرار نسل ها و بقای نوع بشر وظایف دیگری از قبیل فعالیتهای اقتصادی آموزشی و اجتماعی کردن فرد را به عهده دارد ( وثوقی و نیک خلق ۱۳۷۹ : ۱۹۹ ) .
در بین تمامی نهادها و سازمان ها و تاسیسات اجتماعی خانواده نقش و اهمیتی خاص دارد و هیچ جامعه ای نمی تواند ادعای سلامتی کند اگر از خانواده سالم برخوردار نباشد از آسیبهای اجتماعی در امام نیست اگر از تاثیر خانواده غافل باشد ( ساروخانی، ۱۳۷۵ : ۱۱ ) .
این نهادها در دوره های مختلف تاریخی به اشکال گوناگونی مثل ( خانواده گسترده، خانواده هسته ای ) وجود داشته باشد و آنچه مهم است تنها شکل خانواده نیست بلکه تداوم مستمر آن در یک جامعه سالم از اهمیت برخوردار است .
مردم عموما خانواده را کانون آرامش و سازش و انطباق رفتار توام با آسایش تصور می کنند در حالی که خانواده محل برخورد عقاید و سلیقه های متضاد، سوء تفاهم های دراز مدت و هزاران تضاد و تناقض های فرهنگی دیگر است که مرد و زن به مدد نیروی صیانت ذات عشق و علاقه به یکدیگر پاره ای از آنها را نادیده گرفته و در موردی با یکدیگر سازش کرده و درباره تضادها که نه راه سازش دارد و نه راه اغماض برای یکدیگر حریم قائل شده و آنها را به عنوان پدیده ای مورد احترام طرفین تحمل می کنند .( زنگنه، ۱۳۸۰ : ۲ ).
خشونت با زنان از پدیده های رایج در جامعه ی ماست که به صورت فیزیکی ( کتک زدن ) و کلامی ( ناسزا – تحقیر وتوهین ) و سایر اشکال انجام می گیرد در مقابل خشونت های فیزیکی مرد ، تنها کاری که زن می تواند بکند این که در صورت بروز ضرب و جرح به پزشکی قانونی از طریق مراکز انتظامی مراجعه کند گزارش دهد و طول درمان دریافت کند. در آن صورت مرد تعهد می سپارد که همسر خود را نزند و پرونده بسته می شود و در صورت تکرار جریمه ای هم به او تعلق می گیرد ( قاسم زاده، ۱۳۷۶ :۳۱ ) .
تا حدود سه دهه قبل جامعه شناسان خشونت در خانه را امری استثنایی قلمداد می کردند و آن را خاص خانواده هایی می دانستند که دارای مشکلات مادی، سطح پایین فرهنگ و شرایط بحرانی مانند طلاق بودند اما نتایج بر خلاف تصور رایج نشان داد که خشونت در میان همه خانواده ها وجود دارد و معمولا قربانیان خشونت در خانواده زنان و کودکان هستند

بررسی رابطه بین هوش هیجانی و وسواس در بین دختران

بررسی رابطه بین هوش هیجانی و وسواس در بین دختران

بررسی رابطه بین هوش هیجانی و  وسواس در بین دختران مقطع سوم دبیرستان

 فصل اول(کلیات تحقیق) 

مقدمه                                    

بیان مسئله                                

اهداف تحقیق                                   

فرضیه تحقیق                            

تعاریف عملیاتی                            

فصل دوم(پیشینه و ادبیات تحقیق)                  

هوش هیجانی را بشناسیم                        

چگونه می توان در هوش هیجانی پیشرفت کرد؟          

مؤلفه های هوش هیجانی                            

سنجش برای هوش هیجانی                       

هوش هیجانی                      

اهمیت اندازه گیری هوش هیجانی                   

تعریف و پیشینه هوش هیجانی                    

پیشینه مطالعه هوش غیر شناختی                  

هوش درون فردی                             

مؤلفه های اصلی هیجانی و اجتماعی و عوامل تشکیل دهنده آنها       

مؤلفه ها                                    

عوامل                                      

فصل سوم(روش تحقیق)

جامعه مورد مطالعه، حجم نمونه، روش نمونه گیری  

  ابزار اندازه گیری     

روش تحقیق                                

 روش آماری مربوط به فرضیه                      

فصل چهارم(یافته ها و تجزیه و تحلیل داده ها)               

مقدمه                     

جدول نمرات خام آزمودنی ها از آزمون هوش هیجانی وضعف روانی    

بررسی رابطه بین وسواس و هوش هیجانی                

نمرات خام آزمودنی های از آزمون وسواس در گروه دختران و پسران  

مقایسه وسواس در بین دختران و پسران              

نمرات خام آزمودنی ها از آزمون هوش هیجانی در بین دختران و پسران  

مقایسه هوش هیجانی در بین دختران و پسران              

فصل پنجم(بحث و نتیجه گیری)                            

بحث و نتیجه گیری                          

پیشنهادات                                 

محدودیت های تحقیق        

 مقدمه :

مفهوم هیجانی موضوعی است که مورد توجه دانشمندان وفلاسفه قدیم بوده است وحتی داروین شواهدی یافت که در آن همراه با تکامل دستگاه عصبی مرکزی ،حالات هیجانی نظیر: ترس ،خشم ولذّت جلوه گر می شود .(اتکسیون 1986؛ترجمه براهنی 1380) ولی بررسی علمی ودقیق آن به دهه ی گذشته بر می گردد که ابتدا در سال 1990پیتر سالوی هوش هیجانی را مطرح کرد و آن را به صورت توجه به هیجان ها وکاربرد مناسب آنها در روابط انسانی ،درک احوال خود ودیگران ،خویشتن داری وتسلّط بر خواسته های آن ،همدلی با دیگران واستفاده مثبت از هیجانها در تفکروشناخت مطرح کردند بعد گلمن 1995 هوش هیجانی را به عنوان یکی از مؤلفه های سلامت روان معرفی کردند وبر این باور بود که برای ارتقاءسلامت روان افراد باید مؤلفه های هوش هیجانی را در افراد پرورش داد. هم چنین اون بار آن نیزبا طرح نظر خود تحت عنوان بهره هیجانی آن را عبارت از قابلیت ها ومهارت هائی می دانند که بر روی توانایی فرد برای مقابله مؤثر با احتیاجات محیط وفشارهای آن اثر می گذارد بطور خلاصه گفته می شود که میزان هوش nافراد ،ضامن موفقیت آنها در درازمدت وکل زندگی نمی باشد بلکه ویژگیهای دیگری برای برقراری ارتباطات مناسب انسانی وموفقیت در زندگی لازمست که هوش هیجانی نامیده شود وطرفداران اصلی روان شناسی انسان گرایانه در این دهه گودون آلبورت ،آبراهام مازلو و کارل راجرز عقیده دارند که یکی از احتیاجات ضروری وجنسی انسان این است که نسبت به خودش احساس خوبی داشته باشد هیجان های خود را مستقیماًتجزیه نماید واز نظر هیجانی رشد کند. (هرمان 1992به نقل از سالوی وهمکاران 1958)

در حیطه روان شناسی اندیشمندان بزرگ از طرفی به علّت شناسی دردهای روانی انسان واز طرف دیگر به طرح روش هایی برای بهره مندی انسان از ظرفیت کامل خود در جهت اختلالات رفتاری به خصوص ضعف روانی ووسواس که توضیحاتی شده که همه در جای خود مقبول وهریک تکامل بخش ویا حداقل همپوش نظریه های پیشگام شده است .

 بیان مسأله

تجارب هیجانی از دیر باز به عنوان متدی مرکزی درمانگری در نظر گرفته شده است ودرماندگی هیجانی عمده ترین عامل انگیزش برای جستجو درمان است .بر همین اساس نظم جویی عاطفی ،اختلال های عاطفی ،پیوند هیجانی وفرایند تحول نظم جویی عواطف از مباحث مورد توجه روان درمانگران است امروز این امر مورد قبول قرار گرفته است که تنظیم عواطف وطرح یابی زیست شناختی کاملاً وابسته بهم هستند (شور -1994)در دهه های اخیر با تأثیر هیجان در کارکرد شخصیت وسلامت روان تأکید فراوانی شده است ومطالعات روزافزونی به منظور بررسی اینکه افراد چگونه با حوادث هیجانی واسترس زا او کنار می آیند وتأثیرات ضمن این روش ها بر سلامت جسمی ودور از اختلالات رفتاری ماند ضعف روانی ووسواس می شود .(پروین 1996)

در این باره می گوید :دیدگاه غالب این است که هیجاناتی که توسط افراد تجربه می شود ونیز چگونگی کنار آمدن افراد از نظر هیجانی قسمت مهمّی از شخصیت آنها را تشکیل می دهد ودارای تأثیر مهمی بر روی وسواس دارد . انسان ها در موقعیت های متفات واکنش های گوناگون از خود نشان می دهد اما با وجود تمام این تفاوتها ،راهی که برای کنترل واداره هیجانات خود انتخاب می کنند باید از نظر اجتماعی مناسب ومقبول باشد ،اگر چنین نباشد اثراتی که رفتارهایشان به دنبال خواهد داشت می تاند ویرانگر باشد سالووی ومایر (1990-1989)با طرح مفهوم تازه هوش هیجانی که براساس نظریات گاردند درباره استعداد های فردی شکل گرفته بود پاسخ قابل قبولی برای این سئوال مطرح نموده است . وبراساس این نظریه انسان دارای توانایی های قابل پرورش است که می تواند اورا برای مقابله با شرایط زندگی آماده کند .(سید محمدی 1382)

وسواس (تعریف نظری ):

یکی از اختلالات روانی است که گاهی اوقات با اعمال مستمر و پی در پی مانند دست شستن و راه رفتن وگاهی هم به صورت وسواس فکری واینکه کاری را انجام نداده ومدام ومستمر کاری را انجام دادن وفکر کردن مُداوم .

تعریف عملیاتی هوش هیجانی :

عبارتند از نمره ای است که آزمودنی از آزمون هوش هیجانی بدست آورده است.

تعریف عملیاتی وسواس :

عبارتند از نمره ای است که آزمودنی از آزمون وسواس بدست آورده است .

هوش هیجانی را بشناسیم

هوش هیجانی (EQ)همان توانایی شناخت ،درک وتنظیم هیجان ها واستفاده از آنها در زندگی است . اولین بار در سال 1990روان شناسی به نام «سالوی »اصطلاح هوش هیجانی را برای بیان کیفیت ودرک احساسات افراد ،همدردی با احساسات دیگران وتوانایی اداره مطلوب خلق وخو به کاربرد . در حقیقت این هوش مشتمل بر شناخت احساسات خویش ودیگران واستفاده از آن برای اتخاذ تصمیمات مناسب در زندگی است . به عبارتی عاملی است که به هنگام شکست ،در شخص ایجاد انگیزه می کند وبه واسطه داشتن مهارتهای اجتماعی بالا منجر به برقراری رابطه خوب با مردم می شود تئوری هوش هیجانی دیدگاه جدیدی درباره پیش بینی عؤامل مؤثر بر موفقیت وهمچنین پیشگیری اولیه از اختلالات روانی را فراهم می کند که تکمیل کننده علوم شناختی ،علوم اعصاب ورشد کودک است قابلیتهای هیجانی برای تدبیر ماهرانه روابط با دیگران بسیار حائز اهمیت است .

روان شناسی به نام «گلمن »اظهار می دارد که هوش هیجانی وشناختی در بهترین شرایط تنها 20 درصد از موفقیتها را باعث می شود و80درصد از موفقیتها به عوامل دیگر وابسته است وسرنوشت افراد در بسیاری از موفقیتها در گرو مهارتهایی که هوش هیجانی را تشکیل می دهند . در واقع هوش هیجانی عدم موفقیت افراد با ضریب هوش بالا وهمچنین موفقیت غیر منتظره افراد دارای هوش متوسط را تعیین می کند . یعنی افرادی با داشتن هوش عمومی متوسط وهوش هیجانی بالا خیلی موفقتر از کسانی هستند که هوش عمومی بالا وهوش هیجانی پایین دارند . پس هوش هیجانی پیش بینی کننده موفقیت افراد در زندگی ونحوه برخورد مناسب با استرسها است .

مؤلفه های هوش هیجانی:

هر چند هوش هیجانی IQارتباط دارد ولی از لحاظ مفهوم نظری وعملکرد کاملاًبا آن تفاوت دارد . مؤلفه های هوش هیجانی به قرار زیر است :

1.درون فردی :شامل خود شکوفایی ،استقلال وخود آگاهی عاطفی

2. بین فردی :همدلی ومسئولیت اجتماعی

3.سازگاری :شامل توان حل مسائل وآگاهی به واقعیت

4.مدیریت استرس :شامل کنترل تکانه ها وتحمل فشارها

5.خلق وخوی :شامل شادکامی وخوش بینی

همانگونه که از اجزاء هوش هیجانی مشخص می گردد این مفهوم می تواند زمینه ساز پیشرفت شغلی ،رضایت در روابط فردی و...باشد که دراین مقاله به ارتباط EQبا پیشرفت تحمیلی در سطوح بالاتر می پردازیم . در تعیین سهم عوامل مربوط به موفقیت تحمیلی تنها 20%به IQاختصاص یافته است که این میزان برای دانشجویانی که در مقاطع بالای تحصیلی قرار داشته ورشته خوبی نیز دارند حتی به مقادیر پایین تری نیز تنزل می یابد . پس نقش عوامل انگیزشی ،هیجانی وبین فردی در پیشرفت تحصیلی در این گروه از دانشجویان که همگی از هوش عملکرد بالایی برخوردار دارند بسیار مهّم خواهد بود . نکته حائز اهمیت دیگر آن است که اصولاًهوش شناختی یاIQرا نمی توان چندان تغییر داد ولی هوش هیجانی  EQقابل تغییر ،اصلاح وارتقاءمی باشد . پس شناخت EQیک استفاده کاربردی نیز خواهد داشت . پژوهش های اخیر نشان داده است که برخلاف نظر اغلب فلاسفه وروانشناسان شناخت وعاطفه مستقل از یکدیگر نیستند . تجارب عاطفی ما به نحوی با ذخیره سازی وبازیابی اطلاعات پیرامون ما مربوط است . حالات خلقی ما تأثیر عمیقی بر اطلاعاتی که به ذهن می سپاریم یا مورد توجه قرار می دهیم و شیوه ای که به موقعیت های اجتماعی واکنش نشان می دهیم ارد در نتیجه به عنوان یک اصل کلی در این دیدگاه می توان گفت :عاطفه خوب ـ تفکر خوب هنگامیکه احساس خوبی داریم دنیارا با عینک خوش بینی می بینیم وبرعکس . عملکرد عاطفی بر کارکرد عصبی روان شناختی فرد نیز تأثیر می گذارد وقتی خوش خلق هستیم . خاطرات خوب را به یاد می آؤریم ووقتی افسرده هستیم خاطرات بد اتوماتیک وار به ذهن وارد می شوند . هر چقدر هوش عاطفی فردی بالابر باشد به نقش وتأثیر عواطف بر کنش ها ورفتارهایش آگاه تر است وسعی می کند متناسب با موقعیت بهترین عاطفه را در خود ایجاد کند تا بهترین نوع تفکر وحل مسأله را انجام دهد فردی که EQبالا دارد می داند که چگونه تأثیر منفی هیجانات را بر تفکر خود اصلاح نماید . امروزه بین یادگیری،امتحان دادن ونمره گرفتن با آنچه که لازمه زندگی مدرن وروابط پیچیده بین فردی کنونی است تفاوت زیادی قایل شده اند همه ما انسان هایی را می شناسیم که در ظاهر تحصیلات بالایی برخوردارند ونمرات درخشانی گرفته اند ولی در عمل وصحنه اجتماع ومسئولیت . بسیار شکننده ودارای زندگی نه چندان خوب وحتی گاه بسیار ملالت بار هستند . واقعیت هوش هیجانی ومؤلفه های‌آن در این زمینه نیز می تواند پاسخگوی بسیاری از چراها باشد مثل اینکه چرا یک مهندس تحصیل کرده نمی تواند با همسر خودزندگی شادمانه ای داشته باشد ؟چرا یک شاگرد اول دانشگاه نمی تواند در کنکور کارشناسی ارشد موفق شود ؟

تعریف و پیشینه هوش هیجانی

تعریف هوش هیجانی نیز همانند هوش شناختی شناور است . این اصطلاح از زمان انتشار کتاب معروف گولمن (Goleman 1995)به گونه ای گسترده به صورت بخشی از زبان روزمره در آمد وبحث های بسیاری را برانگیخت .گولمن طی مصاحبه ای با جان انیل (1996)هوش هیجانی را چنین توصیف می کند :

هوش هیجانی نوع دیگری از هوش است . این هوش مشتمل بر شناخت احساسات خویشتن واستفاده از آن برای اتخاذ تصمیم های مناسب در زندگی است .توانایی اداره مطلوب خلق وخوی ووضع روانی وکنترل تکانش هاست . علمی است که به هنگام شکست ناشی از دست یافتن به هدف ،در شخص ایجاد انگیزه وامید می کند .

بحث و نتیجه گیری

همانطور که در تحقیق حاضر بیان کردیم گاهی اوقات هیجانها واحساسات ناشی از آنها باعث اعمالی ویا رفتاری در فرد می شود که انجام بیمارگونه انها باعث می شود که اختلالاتی را در فرد به وجود بیاورد که یک نوع از این رفتارها می توان بگوییم که وسواس وتکرر در رفتار واعمال به علت اینکه فرد نتوانسته هیجان خود را کنترل کند گاهی در فرد بوجود می آورد وهمین طور باعث مشکلاتی خواه یا ناخواه می شود که در تحقیق حاضر به بررسی رابطه بین هوش هیجانی ووسواس در بین دختران وپسران سّوم دبیرستان شهرستان ابهر که فرضیه های تحقیق عبارتند از اینکه بین وسواس وهوش هیجانی رابطه معنی داری وجد دارد وهمین طور هوش هیجانی در بین دختران وپسران وهمین طور وسواس در بین دختران وپسران دارای تفاوت معنی داری است . که جهت آزمون فرضیه های جامعه مورد مطالعه عبارتند از دانش آموزان سوم دبیرستان شهرستان ابهر است که‌آزمون ویژگیهای شخصیت بحث وسواس وضعف روانی اجرا گردیده وهمین طور آزمون هوش هیجانی بار این که طبق جامعه مورد مطالعه وبرآورد کل آن 70 نفر به عنوان نمونه انتخاب گردیده وبا بدست آوردن نمرات خام وبا استفاده از روش آماری ضریب هم بستگی و tمتغییر مستقل فرضیه ها را مورد آزمون قرار داده ایم که نتایج بدست‌آمده حاکی از آن است که بین وسواس یا ضعف روانی وهوش هیجانی رابطه معنی داری وجود دارد وهمین طوربین وسواس در دختران وپسران تفاوت معنی داری وجود دارد وهمین طور هوش هیجانی در بین دختران وپسران تفاوت معنی داری وجود دارد ووسواس در دختران بیشتر از پسران است وهمین طور هوش هیجانی در بین دختران بیشتر از پسران است وسطح معنی داری آن در بین 5%قرار دارد . که نتایج تحقیق حاضر با تحقیق بهاری در سال 1370که تحت عنوان مقایسه هوش هیجانی در بین مادران فرزندان عقب مانده و مادران فرزندان حدود سنی 35 ساله شهرسان زرند که نتایج بدست آمده حاکی از آن است که بین هوش هیجانی مادران فرزندان عقب مانده ومادران فرزندان عادی تفاوت معنی داری وجود دارد.

وهمین طور تحقیق مهدیخانی در سال 1368که تحت عنوان مقایسه وسواس در بین فرزندان آخر واول دختران وپسران مقطع اول دبیرستان شهرستان کرمان که نتایج بدست‌آمده حای از آن است که بین وسواس فرزندان اول وآخر تفاوت معنی داری وجود دارد .

وهمین طور تحقیق بهرام پور در سال 1368 که تحقیق تحت عنوان بررسی رابطه بین هوش هیجانی وسلامت روانی در بین دانش آموزان مقطع سوم دبیرستان شهرستان ابهر نطنز که نتایج آن حاکی از آن است که بین هوش هیجانی وسلامت روانی رابطه معنی داری وجود دارد .

بررسی علل و عوامل حجاب زدگی دانشجویان در دانشگاه

بررسی علل و عوامل حجاب زدگی دانشجویان در دانشگاه

پروژه بررسی علل و عوامل حجاب زدگی دانشجویان در دانشگاه

 فهرست مطالب
چکیده
پیشگفتار
فصل اول – کلیات پژوهش
۱- مقدمه ۲
۲- بیان مسئله ۴
۳- اهداف پژوهش ۷
الف) اهداف کلی ۷
ب) اهداف جزئی ۷
۴- اهمیت موضوع پژوهش ۸
الف) ضرورت و اهمیت نظری ۸
ب) ضرورت و اهمیت عملی ۸
۵- فرضیات یا سوالات اساسی پژوهش ۹
۶- تعریف نظری و عملیاتی متغیرها ۱۰
۷- خلاصۀ پژوهش ۱۳
۸- محدوده مطالعاتی پژوهش ۱۴
فصل دوم – ادبیات و پیشینه موضوع پژوهش
۱- مقدمه ۱۶
۲- تعریف حجاب ۱۷
۳- تاریخچه و مرور اجمالی حجاب در تاریخ ادیان ۱۸
۱) ادیان غیر الهی ۱۸
۲) ادیان الهی ۲۱
۴- انواع حجاب ۲۹
۵- اشکال پوشش ۳۰
۶- علت و فلسفه پیدایش حجاب ۳۵
۷- آثار و تبعات حجاب در جامعه ۴۱
۸- ۱) آثار و تبعات رعایت حجاب در جامعه ۴۲
۱-۱) آثار فردی رعایت حجاب در جامعه ۴۲
۲-۱) آثار اجتماعی رعایت حجاب در جامعه ۴۸
۲) آثار و تبعات عدم رعایت حجاب در جامعه ۵۶
۹- عوامل تاثیرگذار در بدحجابی و بی حجابی ۵۹
۱) عوامل فردی تاثیر گذار در بدحجابی و بی حجابی ۶۰
۲) عوامل اجتماعی تاثیرگذار در بدحجابی و بی حجابی ۷۵
۱۰- وضعیت حجاب در ایران و جهان ۱۰۴
۱۱- چهارچوب نظری ۱۱۰
۱۲- نتیجه گیری ۱۱۷
فصل سوم – روش شناسی پژوهش
۱- روش پژوهش ۱۲۰
۲- جامعه آماری ۱۲۰
۳- حجم نمونه و روش نمونه گیری ۱۲۰
۴- ابزار اندازه گیری (ابزار سازی) ۱۲۱
۵- روش جمع آوری اطلاعات ۱۲۲
۶- روش های تجزیه و تحلیل (آماری) اطلاعات ۱۲۳
فصل چهارم – تحلیل یافته های پژوهش
۱- مقدمه ۱۲۵
۲- جدول گرایشی ۱۲۶
۳- جدول توصیفی یک بعدی ۱۲۷
۴- جداول دو بعدی ۱۳۶
فصل پنجم- نتایج پژوهش
۱- بحث و نتیجه گیری ۱۵۵
۲- تنگناها و محدودیت های پژوهش ۱۵۸
۳- پیشنهادهای پژوهش ۱۵۹
۴- خلاصه پژوهش ۱۶۱
۵- فهرست منابع ۱۶۳
ضمائم ۱۶۸

چکیده
در این تحقیق به بررسی آثار و عوامل و میزان گرایش به حجاب زدگی دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی مجتمع ولیعصر (عج) و دانشگاه آزاد اسلامی گناباد پرداخته شده است و هدف از انجام این تحقیق یافتن عوامل اثرگذار در بدحجابی وآثار آن در جامعه وفرد می باشد تاراه کارهای مناسب جهت این معضل ارائه شود.
در انجام این تحقیق از دو روش اسنادی و پیمایشی (پرسشنامه ) استفاده شده است که عبارتند از (سال ورود به دانشگاه ، رشته تحصیلی ، سن ، وضعیت شغلی ، وضعیت تاهل ، تعداد اعضای خانواده ، درآمد خانواده ، وضعیت مسکن ، ساعات تماشای تلویزیون ) می باشد.

پیشگفتار:
تحقیق که در پیش رو دارید حاصل کار دانشجویی رشته مددکاری براساس مطالعه و مشاهده مسئله حجاب و حجاب زدگی در جامعه می باشد. محقق سعی کرده تا سرفصل هایی در مورد مسئله حجاب زدگی گردآوری کند تا در اختیار عموم مردم قرار گیرد.
انگیزه انجام دادن این تحقیق سوژه روزبودن حجاب و درگیری مسلمانان پاک نیت ایرانی است که شبهاتی در مورد حجاب دارند وبرطرف کردن این شبهات می باشد.
تحقیق حاضر شامل فصل اول که دربرگیرنده مقدمه بیان مسئله و اهداف وضروریات تحقیق می باشد . فصل دوم که ادبیات پژوهش می باشد شامل تعریف حجاب تاریخچه اجمالی دیدگاه ادیان در تاریخ ، وانواع مختلف وشکل پوشش، علت و فلسفه پیدایش حجاب و آثار و تبعات حجاب در جامعه و عوامل ایجادکننده بدحجابی و بی حجابی در جامعه می باشد . فصل سوم روش شناسی پژوهش می باشد که شامل روش پژوهش ، جامعه آماری، حجم نمونه و روش نمونه گیری ، ابزار اندازه گیری ، روش جمع آوری اطلاعات ، روش های تجزیه و تحلیل آماری اطلاعات می باشد . در فصل چهارم جداول یک بعدی و دوبعدی و نمودارها آورده شده است و در فصل پنجم نتایج بدست آمده و پیشنهادهای پژوهش برای رفع این معضل آورده شده است.
بیان مسئله
حجاب پوششی است که زن را ملزم می کند که بدن خود را از نگاه نامحرمان بپو شاند و زن و مردی که این حجاب را ر عایت نکنند دچار بد حجابی شده و جامعه و همین طور خودشان را دچار ناامنی می کنند. به مساله حجاب در همه ی ادیان الهی تاکید فراوان شده است. اسلام طرفدار آن است که زن در حضور بیگانه بدن خود را بپوشاند تا عزت و کرامتش درمقابل مرد بیگانه محفوظ بماند نه این که در مقابل مرد موجودی مبتذل باشد و در عین حال هرگز مجبور به کناره گیری از جامعه نمی شود.

آسیب شناسی و جرم شناسی بزهکاری زنان و درمان آن

آسیب شناسی و جرم شناسی بزهکاری زنان و درمان آن

آسیب شناسی و جرم شناسی بزهکاری زنان و درمان آن

 

فهرست مطالب

مقدمه ۷

بیان مسئله ۹

تدوین سؤالات اساسی پژوهش ۱۱

اهداف و ضرورت پژوهش ۱۱

هدف اصلی: ۱۲

هدف فرعی: ۱۲

مفاهیم اساسی ۱۵

چارچوب نظری ۱۵

دیدگاه روان‌شناسی در مورد جرم ۱۵

الف) نظریه آسیب‌پذیری هورتون کولی ۱۷

ب) نظریه روانیزیستی شارل فوریه ۱۷

دیدگاه جامعه‌شناختی در مورد جرم ۲۰

۱ـ رویکرد نقش‌گرایانه ۲۰

۲ـ نظریه فشارساختی ۲۰

۳ـ نظریه کنترل جرم ۲۰

۴ـ نظریه تضاد ۲۱

۵ـ نظریه تعارض فرهنگی(Henry moc key) 21

6ـ بزهکاری به عنوان خرده فرهنگ ۲۱

۷ـ نظریه برچسب‌زنی (واکنش اجتماعی) ۲۲

۸ـ نظریه ارتباط نسبی ۲۲

دیدگاه‌های جامعه‌شناختی جرائم زنان ۲۲

۱ـ دیدگاه اتوپلاک ۲۲

۲ـ دیدگاه آدلر ۲۲

پیشینه تحقیق ۲۳

یافته‌های تحقیق ۲۵

آسیب‌شناختی جرائم زنان ۲۵

ویژگی‌های زنان مجرم ۳۳

۱ـ از نظر اقتصادی ۳۳

۲ـ از نظر موقعیت خانوادگی و تحصیلی والدین ۳۴

۳ـ مناسبات خانوادگی ۳۴

۴ـ الگوها و مناسبات اجتماعی ۳۵

۵ـ شرایط زیستی و محیط سکونت ۳۶

۶ـ نحوه گذارندن اوقات فراغت ۳۶

سبب‌شناسی جرائم زنان ۳۶

بررسی عوامل مرتبط با وقوع و گسترش جرائم ۴۰

۱ـ عوامل روانی و فردی ۴۰

۲ـ عوامل فرهنگی ۴۱

۳ـ عوامل عقیدتی ۴۱

۴ـ عوامل جسمانی ۴۱

۵ـ عوامل‌شناختی ۴۱

۶ـ عوامل اقتصادی ۴۲

۷ـ عوامل سیاسی ۴۲

۸ـ عوامل اجتماعی ۴۲

۹ـ عوامل خانوادگی ۴۳

نقش انواع مشکلات خانوادگی در بروز گونه‌های جرائم ۴۵

۱ـ غفلت ۴۵

۲ـ تعارض ۴۶

۳ـ نگرش‌ها و رفتارهای انحرافی ۴۶

۴ـ از هم گسیختگی ۴۶

ضرورت بررسی تاریخچه اعتیاد ۵۰

مطالعه مراحل اعتیاد ۵۷

نوشیدن در میان جمع Social drinking 57

نوشیدن زیاد ۵۷

وابستگی به الکل ۵۸

هروئین و کوکائین ۵۸

مراحل اعتیاد هروئین ۵۹

مراحل اعتیاد به کوکائین ۶۱

مصرف زیاد و بی‌رویه ۶۲

طبقه‌بندی معتادین ۶۳

عوامل هم‌بسته با اعتیاد ۶۴

فحشا ۶۷

راه‌های آلودگی زنان به جرائم جنسی ۷۰

علل گرایش به انحراف‌های جنسی و روسپی‌گری ۷۰

عوامل مرتبط با شیوع فحشا ۷۲

قتل ۷۳

سرقت ۷۵

اقسام سرقت در زنان ۷۵

دسته‌بندی زنان سارق ۷۷

راهکارهای پیشگیری، اصلاح و درمان ۷۷

جامعه مورد مطالعه ۸۴

حجم نمونه ۸۴

روش نمونه گیری ۸۴

ابزار اندازه گیری در تحقیق ۸۴

روش تحقیق ۸۵

روش آماری مربوط به فرضیه ها ۸۵

مقدمه فصل چهارم ۸۸

بحث ونتیجه گیری ۹۶

پیشنهادات ۹۸

محدودیت ها ۹۸

منابع ۹۹

 

مقدمه

دوین قواعد و قوانین حاکم بر زندگی جمعی و الزام افراد به رعایت این قوانین از سوی نمایندگان و مجریان قانون، موضوعی است که تاریخی به قدمت شکل‌گیری زندگی جمعی و گروهی انسان دارد. کنترل رفتارها مطابق با معیاری و ملاک‌های مورد قبول دیگان از سوی مراجع مختلف خارجی، شیوه‌ای است که با اندکی تأثیر به کار برده می‌شود. چرا که این روش‌ها تنها در صورتی کارآیی خواهد داشت که رفتاری مخالف با قوانین حاکم بر جامعه رخ داده و امکان جلب و دستگیری فرد خاطی و مجازات او فراهم باشد.

کنترل رفتارها از سوی مراجع خارجی با تشریفات مختلف و گاهی با تناقض قانونی همراه است. مجریان قوانین از آن جهت که انسان‌اند ممکن است عمداً یا سهواً نماینده مناسبی از سوی قانون نبوده و خود اعمالی خلاف قانون مرتکب شوند.

اصلاحات مکرر قوانین برحسب مقتضیات زمان، بیانگر امکان وجود نقایصی است که انسان‌ها همواره در تلاش‌اند آنها را مرتفع نمایند.

نسبی بودن قوانین و تأثیر نارسای آن در کاهش جرائم باعث می‌شود همواره حکایت تلخ بروز جرائم تکرار شود و سنگینی بار آسیب‌های اجتماعی بر دوش جامعه فزونی یابد.

عوارض نامطلوب دردها و معضلات اجتماعی که جامعه همواره مجبور به تحمل آن است باعث شده است گروه‌های پژوهشی در قالب فعالیت‌های علمی و تحقیق در پی یافتن علل و انگیزه‌های ارتکاب جرم باشند. تا راهکارهای مناسبی را برای رهایی از این آسیب‌ها بیابند. طبق موازین حقوقی، جرم عملی است که برخلاف یکی از موارد قانونی مجازات عمومی هر کشوری باشند و مجرم کسی است که در زمان معینی عملی برخلاف مقررات قانونی کشور انجام دهد. وقوع جرم نه تنها نظم و آرامش و سلامت جامعه را بر هم می‌زند بلکه خصارت روحی و جسمی و مادی نیز به افراد و آزادی و استقلال آنها وارد می‌نماید. متأسفانه تاکنون بیشتر اقدامات برای حل مشکل بزهکاری و آسیب‌های این چنینی، جنبه قضایی و انتظامی داشته و کمتر به راهبردهای تربیتی و اصلاحی و جوانب پیشگیرانه توجه شده است. توجه به جوانب قضایی و انتظامی از طریق اصلاح و تغییر در قوانین و مقررات، عمدتاً از راه تشدید آنها و یا افزایش توان کنترل شرایط و افراد صورت می‌گیرد.

این اقدامات در جهت افزایش کنترل‌های خارجی بر رفتار انسان می‌باشد. در مقابل توجه به اقدامات اصلاحی و تربیتی از طریق تقویت کنترل‌های درونی رفتار قرار دارد که در جهت افزایش مبانی شناختی و روانی حاکم بر رفتار است.

توجه به مطالعات و تحقیقات گسترده با استناد به آخرین داده‌ها و تازه‌ترین اطلاعات و توجه به جوانب آسیب‌شناختی، سبب‌شناختی و درمانی از ابعاد روان‌شناختی، جامعه‌شناختی و جرم‌شناختی ضروری به نظر می‌رسد.

هر اقدام تربیتی و هر فعالیت اصلاحی واجد حساسیتی ویژه است.

این حساسیت از آن جهت با عوامل درونی کنترل رفتار یعنی شناخت‌ها و عواطف سروکار دارد شکلی متفاوت به خود می‌گیرد و آنگاه که موضوع مورد مطالعه مجرمین باشند مضاعف می‌شود.

 

بیان مسئله

شرایط، زمانی پیچیده‌تر می‌نماید که سعی بر بررسی زنان مجرم باشد.

چرا که نقش زنان در شکل‌گیری، پدیدآیی و استقرار خانواده از یکسو و انجام دوام و پایداری خانواده از سوی دیگر غیر قابل تردید و انکار است.

زنان به عنوان ایفاگران نقش‌های تربیتی در کانون خانواده و جامعه اولویت ویژه دارند و بیش از پیش موضوع توجهات تربیتی و آموزشی باشند. توجه پژوهشگران برای ریشه‌یابی آسیب‌های اجتماعی توجهی چند جانبه بوده است. انواع مشکلات خانوادگی، سطح نظارت والدین، مشکلات روانی و اختلالات رفتاری مجرمین، مشکلات آموزشی در سطوح مختلف دستگاه‌های آموزشی، پرورشی و تربیتی جامعه و ناتوانی مجرمین در یادگیری شیوه‌های کنار آمدن با مشکلات و مهارت‌های سازگار شدن و ایجاد ارتباط سالم و سازنده با دیگران و نیز تعیین نوع و میزان تأثیر مسائل اقتصادی، اجتماعی و سیاسی و... بر ارتکاب جرائم و افزایش آن از جمله متغیرهای مورد توجه پژوهشگران است.

این نوشته در تلاش است ضمن اعلام داده‌های توصیفی از وضعیت جرم و بزه در زنان و نتایج مستخرج از این داده‌ها و کم و کیف ارتکاب جرم در سطح جامعه زنان، با نگاهی واقع‌بینانه حقیقتی تلخ را بازگو کند و با ذهنی کنجکاوانه به ریشه‌یابی علل آن بپردازد و با زبانی دلسوزانه به نقایص و نقاط ضعف آن اعتراف نموده و راهکارها را بیان کند. طبقه‌بندی‌ جرائم زنان به اعتیاد، سرقت، قتل و اعمال منافی عفت و... و تقسیم‌بندی عوامل آن در قالب الگوی تکراری زمینه‌های فرهنگی، خانوادگی اجتماعی، اقتصادی و... و پیشنهاد راهکارهای نظری براساس تئوری‌های کتابخانه‌ای و راهکارهای غیرعملی موسوم نتوانسته‌اند کمترین تأثیر مثبتی کاهش در روند رو به رشد جرائم زنان داشته باشد.

ایستایی و ایستانگری نقص بزرگ فعالیت‌های پژوهشی در این زمینه است.

 

بنابراین به جرائم باید به عنوان موضوعاتی هشیار، آگاه و پویا نگریست که همواره برای فرار از قوانین، فراتر از آن عمل می‌کند. تا جایی که گاهی قوانین ناگزیرند از گریز آنان در گذرند پیچیدگی جرم‌شناسی در آن است که جرم‌شناسان توان مشاهده مستقیم جرم را ندارند. جرم‌‌شناسان همواره با محصولات جرم و ردپای آن مواجه می‌شوند و مشاهده ردپای جرائم، به معنای از دست دادن بسیاری از مهمترین اطلاعات در نخستین گام هر فعالیت پژوهشی است.

تاثیر بازی گروهی بر رشد اجتماعی

تاثیر بازی گروهی بر رشد اجتماعی

تاثیر بازی گروهی بر رشد اجتماعی

 

فصل اول

موضوع................................. 3

مقدمه ................................ 3

بیان مسئله                    ........ .. 9

ضرورت پژوهش........................... 11

هدف پژوهش............................. 12

فرضیه................................. 13

تعاریف مفهومی و عملیاتی............... 13

تاریخچه بازی.......................... 17

اشاره­ای گذراند با تاریخچه روانشناسی کودک  18

بازی از دیدگاه اسلام .................. 20

بازی از نظر قرآن...................... 22

بازی در کردار و گفتار معصومین ......... 23

بازی از دید روانشناسی قدیم ............ 24

 

 بازی از دید روانشناسی جدید .......... 26

تعریف بازی و فرق آن با کار ........... 28

فصل دوم

بازی و رشد اجتماعی  .................. 32

ارزش بازی برای کودکان ................ 42

شرط مقررات خوب و جامع ................ 43

فوائد بازی............................ 44

چرابازی برای رشد کودکان ضرورت دارد؟... 46

انواع بازی............................ 47

بازی سمبلیک............................ 50    

بازی و بیان کلامی ..................... 52    

عوامل مؤثر در بازی.................... 54    

رشد اجتماعی کودک...................... 57    

رفتار اجتماعی کودک.................... 59    

اصول رشد شناختی اجتماعی کودک .......... 65    

مراحل رشد ذهنی اجتماعی کودک کودکستانی و مهد کودکی 66 

 

بازی درمانی........................... 69    

فصل سوم

جامعه آماری........................... 77    

نمونه و روش نمونه گیری................... 77

روش جمع آوری اطلاعات ................... 77    

ابزار پژوهش .......................... 78    

روشهای آماری.......................... 79    

نمره گذاری ............................ 80    

فصل چهارم

تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست آمده ازپیمایش 84    

توصیفی و استنباطی..................... 87    

فصل پنجم  

بحث و نتیجه گیری ...................... 99

خلاصه ................................. 101

یافته های اساسی مربوط به فرضیههای تحقیق 102

 

محدودیتهای تحقیق........................ 104       

پیشنهادات تحقیق........................ 105       

منابع................................. 107   

ضمائم .................................. 110      

چکیده:

در این تحقیق به بررسی اثرا ت بازی گروهی و با قاعده در رشد اجتماعی دختران 4 تا 5 ساله مدارس آمادگی شهر تهران پرداخته شد، بدین ترتیب پس از تدوین سوال و فرضیه دال بر اثبات ثبت بازی درمهد کودک بخصوص بازی گروهی و باقاعده درمهد کودک بر میزان رشد اجتماعی، بررسی مباحث نطری و بخصوص نظری وایلند درمحیط رشد اجتماعی تأکید شد، پس از آن تعداد و 60 نفر به عنوان نمونه تحقیق به صورت تصادفی با روش نمونه­گیری خوشه­ای گزینش شدند و از پرسشنامه وایلند بر روی آنها اجرا گردید. سپس از طریق آزمونtاستیودنت گروههای مستقل با آزمون فرضیه تحقیق پرداخته شد و مشخص گردید که میانگین رشد اجتماعی کودکی یا کودکانی که درمهد کودک بازی گروهی و با قاعده انجام می­دهند درمقایسه با کودکانی که در مهد کودک بازی گروهی و با قاعده انجام نمی­دهند، بالاتر است و این تفاوت ازلحاظ آماری در سطح 1 0 / 0 * معنا دار می­باشد. بنابراین می­توان نتیجه­گیری نمود که بازی گروهی و با قاعده درمهد کودک می­توان تأثیر مثبتی را در افزایش رشد اجتماعی کودکان ایفا نماید.

 فصل اول:

 

تعریف مفهومی و عملیاتی

موضوع: بررسی تأثیر بازی گروهی و باقاعده در رشد اجتماعی دختران 4 تا 5 ساله مدارس آمادگی منطقه 7 تهران بر اساس تست رشد اجتماعی وایلند.

مقدمه:

بازی که به معنی تلاش و فعالیت لذت بخش و خوشایند و تفریح است برای رشد همه جانبه کودک ضرورت تام دارد. کودک از طریق بازی احساسات و رویاهای خود را بروز می­دهد. استعدادهایش راشکوفا می­سازد، کنترل به موقع اعمال و حرکات را می­آموزد، بر تجاربش می­افزاید، دنیای درون و اسرار و مشکلاتش را بارز می­سازد و انرژی ذخیره شده خویش راهر جهت مطلوب به مصرف می­رساند. کودک از طریق بازیها، مشکلات و همکاری و رعایت حقوق دیگران و قوانین اجتماعی را یاد می­گیرند. (شفیع آبادی، 1372 ) .

کودکان خردسال نمی­توانند افکار و عقاید و احساسات خود را به وضوح ازطریق کلمات و گفتار بیان کنند. بازی بخش عمده­ای از زندگی کودک پیش دبستانی را تشکیل می­دهد و باعث رشد شخصیت او می­گردد. موجبات شادی و لذت و انبساط خاطر کودک را فراهم می­کند. همکاری و نوع دوستی و اطلاعات و قوانین را به کودک یاد می­دهد، دامنه تجسم و قصور او را می­گستراند و کودک را به مشاغل گوناگون آشنا می­سازد. (قاضی، 1370 ) .

 بنابه اظهار کارل، گروهی یکی از روانشناسان بزرگ سوئیسی، بازی کودکان مقدمه ای برای کوششهای آینده و آماده شدن برای زندگی آینده است. بدان سان که درآن جدی بودن زندگی بزرگسالات بر دوش کودک سنگینی نمی­کند. او می­گوید دربازی پلیس و ژاندارم کودکی که نقش ژاندارم را می­آفریند و به دستگیری دردی می­رود، گذشته از این که نیروی جهانی او توسعه می­یابد به تأثیر اصل اخلاقی و اجتماعی نیز می­پردازد و در ضمن وظایف و حدود اختیارات این شغل رانیز می­آموزد. به عکس کودکی که نقش دزد را بازی می­کند، با دستگیر شدن و پذیرفتن گوشمالی و در واقع زشتی دزدی را می­پذیرد و به اجرای عدالت اجتماعی احترام می­گذارد، به هر حال از دیدگاه گروهی، هدف بازی در خود نرفته است و بازی نمایانگر زندگی و فعالیت آزاد کودک بوده، در حقیقت او را برای اجرای کارها و وظیفه های سنگین آینده خود آماده می­سازد(بهرامی ، 1370)

. در کتاب روان شناسی درمانی آلفرد، آدلر که درسال 1907 نوشته شده است بازی به معنای ارضاء غیر واقعی (بیرون از حد حقیقت ) اجمالی مانند برتری جویی و خود نمایی تفسیر شده است و آدلرانیها را سر آغازی برای بیان گذاری ابتدایی ترین و اندیشه آدمی تلقی می­کند. برتری جویی و خود نمایی در سال های کودکی امکان می­دهد که امیال فرد را به سادگی نشان داده و آنها ر اآرام سازند. بدین معنی که کودکان خردسال در بازیهای خویش واقعیت را با توجه به خواستهای خویش دگرگون جلوه می­دهند. زیرا دانش لازم برای پیروی از حقیقت دارند و به این ترتیب ناتوانی و * خود را بر طرف می­سازند.روشن است که آنچه را که بزرگسالان ارضاء غیر واقعی می­نامند برای کودکان مفهوم ارضاء واقعی میل خود نمایی و برتری جویی ر ادارا می­باشد. (قشلاقی، 1356 ).

روان شناسان امروزی همه بر آنند که کودک بر اساس نیازهای درونی به بازی می­پردازند ، و فعالیتها و کوشش های آگاه یا ناخود گاه وی به منظور آماده ساختن خویش برای زندگی آینده است البته ممکن است از بازی نکات سودمندی فراگیرد که بعداً در زندگی وی به کار آینده. لکن به دست آوردن تجربه و مهارت، یک نتیجه فرعی بازی است و هدف اساسی به شمار نمی­رود. در نتیجه با توجه به نظریات علمای تعلیم و تربیت، توجه و ایجاد امکانات برای بازی ،به کودکان فرصت می­دهند تا بهتر یاد بگیرند. بنابر این بازی می­توان، تقریباً به تمام هدفهای تربیتی از قبیل رشد بدنی و ذهنی، فهم عمومی و تربیت اجتماعی و اخلاقی کودک کمک کند. تربیت بنیاد بشریت است. تربیت کوران رابینا ، لنگان راتوانا، خود خواهان را مردم دوست و نابشرها را بشر می­سازد. کودکان خود را چنان تربیت کنید که بنیان گذار زندگی نو وخادم بشریت باشد. روسو می­گوید:«طبیعت انسان را نیکو خلق کرده و لی جامعه او را شریر تربیت نموده طبیعت انسان را آزاد آفریده لیکن جامعه او را بنده گردانیده طبیعت انسان را خوشبخت ایجاد کرده ولی جامعه او رابدبخت کرده است نسبت به عالم طبیعت به جامعه مثل نسبت خیر است به شر. تربیت عبارتست از ، اعمالی که موجب تجلی شخصیت انسانی و بروز تمایلات و عواطف عالی بشری است. پایه­های زندگی خود برروی چگونگی آموزش و پرورش کودکان قرار دارد. یکی از عواملی که در تربیت کودک مهم است ، محیط و هم صحبتان و مراودههای اجتماعی کودک است چون بشیر با کودکان همسال خود مشغول بازی و اعمال کودکانه است. مطمئناً عادات و اخلاق دیگران دراو موثر خواهد بود. روح کودک پاک است و برای گرفتن هرنقشی آماده پس در اثر روان اجتماعی نادرست ممکن است به زودی نا پاک گردد. بنابر این یکی از مسائلی که در تربیت کودکان اهمیت دارد بازی و تفریحات و سرگرمیهای اوست. پیاژه، رشد اجتماعی کودک را به 3 مرحله تقسیم می­کند: مرحله نخست کودک خود محور یا خود میان بینی است. مرحله دوم کودک کوشش می­کند روابط اجتماعی واقعی بر قرار کند. مرحله سوم داد و ستد اجتماعی به وجود می­آید با دیگران رفتار احترام آمیز دارد.(پارسا، 1371 ) .

رابطه عاطفی بین کودکان و اطرافیان، مخصوصاً با مادر دراولین سال زندگی دررشد اجتماعی او نقش تعیین کننده­ای دارد. نحوه ارضاء نیازهای کودک زیر بنای نگرش وی را در آینده نسبت به دیگران می­سازد. کودک به تدریج و ضمن ارتباط با دیگرا ن به مهارتهای اجتماعی خود می­افزاید و علیرغم دوره اول کودکی که همبازی ها نقش چندانی در زندگی کودک ندارد، در دوره پیش دبستانی دوستان تأثیر بسزایی در رشد اجتماعی کودک دارند و مهارتهای اجتماعی کودک راافزایش می­دهند. کودک دراین مکان ها به تجربه و یادگیری می­پردازد و روشهای ارتباط با دیگران را فرا می­گیرد و به نقاط ضعف و قدرت خود پی می­برند. (شفیع آبادی، 1372 ) .

از 2 تا 4 سالگی کودکان که در آغاز افرادی غیر اجتماعی هستند به افراد اجتماعی تبدیل می­شوند. کودک در اثر بازی با کودکان دیگر یعنی از راه مشارکت در فعالیتهای آنان و دادن و گرفتن اسباب بازیها، در اندک زمان روح سازگاری دراو پدیدارمی­شود. همچنین او از راه تقلید کردار و گفتار همچنان های همبازیش می­کوشد خود را به شکل آنان در آورده و مطابق با الگوی قابل قبول گروه خود رفتار کند. (پارسا، 1371 ) .

 نخستین رشد اجتماعی اندکی پس از تولد کودک آغاز می­شود و شامل آموزش های گوناگون است سپس زبان آموزی به تدریج انجام می­شود. کودک در سنین 5 تا 6 سالگی دچار دگرگونی های فراوانی در روابط با کودکان دیگر، با پدر و مادر و بزرگسالان می­شود، این دوره از لحاظ اجتماعی و سازگاری کودک در آینده چنان اهمیت دارد که باید دوره اصلاح و تصحیح رفتار اجتماعی کودکان نامید. در این دوره برای رشد کودک وجود کودکان دیگر از اهمیت فراوانی بر خورداراست و آرامش روانی او هنگامی تأمین می­شود که افراد گروه او را پذیرفته باشند. به تدریج که طرز رفتار و ارتباط با دیگران را در می­یابد،نظرش درباره خودش بهتر می­شود و در نتیجه در کارهایش توفیق بیشتری بدست می­آورد. (پارسا،1371

 

بررسی برخی از عوامل موثر در بلوغ اجتماعی در نوجوانان

بررسی برخی از عوامل موثر در بلوغ اجتماعی در نوجوانان

بررسی برخی از عوامل موثر در بلوغ اجتماعی در نوجوانان

 

چکیده

فصل اول : کلیات پژوهش

مقدمه

بیان مسأله

اهداف پژوهش

ضرورت و اهمیت تحقیق

تعاریف و اصطلاحات

محدودۀ مطالعاتی پژوهش

فصل دوم : شرح برخی مفاهیم مرتبط با بلوغ اجتماعی و نوجوانی

مقدمه

1- اجتماعی شدن

2- مفهوم و نشانه های رشد اجتماعی

1-3- مفهوم نوجوانی

2-3- مراحل نوجوانی

3-3- خصایص و ویژگیهای نوجوانی

4-3- خصایص اجتماعی دورۀ نوجوانی

5-3- روابط نوجوان و خانواده

6-3- طبقۀ اقتصادی –اجتماعی خانواده و رشد اجتماعی

4- مروری بر تحقیقات موجود در مورد اجتماعی شدن و رشد اجتماعی

5- سازگاری

1-6- رشد هویت

2-6- عوامل مؤثر بر شکل گیری هویت

3-6- نظریۀ اریکسون در مورد رشد اجتماعی

4-6- نظریۀ بندورا

1-7- جامعه پذیری

2-7- موانع جامعه پذیری بهنجار

1-8- فرهنگ پذیری

2-8- هویت فرهنگی

3-8- خصوصیات فرهنگ پذیری

4-8- فرهنگ پذیری در عصر حاضر

1-9- نقش اجتماعی

2-9- انواع نقش ها

3-9- نقش و شخصیت اجتماعی

4-9- نقش و پایگاه اجتماعی

5-9- نقش های انتظاری و نقش های واقعی

6-9- تصویب و تأیید اجتماعی نقش ها

7-9- نقش کلیدی

10- چارچوب نظری

مدل مطالعاتی ( دیاگرام )

فصل سوم : روش شناسی پژوهش

مقدمه

روش پژوهش

جامعۀ آماری

حجم نمونه و روش نمونه گیری

ابزار اندازه گیری ( ابزار سازی )

روش جمع آوری اطلاعات

روش تجزیه و تحلیل ( آماری ) اطلاعات

فصل چهارم : جداول و داده های آماری

مقدمه

جداول یک بعدی

جداول دو بعدی

نمودارهای دایره ای

فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری

نتیجه گیری

تنگناهای تحقیق

پیشنهادات

خلاصۀ پژوهش

فهرست منابع

ضمائم مآ

چکیده

بلوغ اجتماعی عبارتست از رسیدن فرد به هویت، استقلال و خودکفایی و گذر از منِ فردی بسوی منِ اجتماعی. به دلیل آنکه این مسائل اساسی ( هویت، استقلال و خودکفایی ) در نوجوانی آغاز می شود و رنگ می گیرد در زمینۀ بلوغ اجتماعی و نوجوانی مهم و مؤثر هستند.

هدف اصلی این پژوهش، بررسی برخی از عوامل مؤثرِ بلوغ اجتماعی نظیر سن، رشتۀ تحصیلی ، همسالان و ... در نوجوانان است .

جامعه آماری 100 نفر و ابزار تحقیق اسنادی و پرسشنامه بوده است. این پژوهش شامل 17 فرضیه بوده و متغیرها شامل: سن، تحصیلات پدر، تحصیلات مادر، رشته تحصیلی فرد، نوع مدرسه، استفاده از اینترنت، مطالعه، درآمده خانواده و ... می باشد.

در این بررسی، رابطه متغیرها با کاهش یا افزایش بلوغ اجتماعی سنجیده
می شود.

داده های آماری توسط برنامه SPSSاستخراج شدند و پس از تفسیر جداول دوبعدی و خی دو محاسبه شده، از فرضیات ارائه شده: تحصیلات پدر، شغل پدر، تعداد دوستان، ساعات تماشای تلویزیون، و مطالعه بلوغ اجتماعی رابطه معنادار و مثبت دارند و این فرضیات اثبات شدند. سن، رشته تحصیلی فرد، درآمدخانواده، تحصیلات مادر و ... رابطه معناداری با بلوغ اجتماعی نداشتند و این فرضیات اثبات نشدند.

فصل اول

کلیات پژوهش

 انسان همانطور که از لحاظ جسمانی کامل می شود از لحاظ روانی و اجتماعی نیز رشد می یابد . افراد در مواجهه با خانواده، جامعه و فرهنگ؛ ارزشها، هنجارها، بایدها و نبایدها را می آموزند و در صورت پذیرش و تکرار آنها را در خود درونی می کند .

این آموخته ها که در ابتدا از خانواده آغاز می شود با رشد کودک افزایش می یابد و به محیط های دیگر بسط داده می شود .

در نوجوانی این الگوبرداری به شکل قابل ملاحظه ای شدّت می یابد و با خطرپذیری از سوی نوجوان همراه است. نوجوانی حالات دوگانه ای را به همراه دارد، غم و شادی، بیم و امید، گاهی نوجوان در کسوت یک عاشق شوریده است و گاهی قهرمانی حماسی و بین آنچه هست و آنچه می خواهد باشد در رفت و آمد است .

خانواده به علت اینکه اولین محیطی است که هر فرد الگوپذیری و هنجارشناسی را در آن می آموزد و نیز از جهت نوع تربیتی که در آن خانواده وجود دارد در مسیر نوجوانی بسیار مهم است؛ همسالان، اجتماع، آموزش و پرورش، آداب و رسوم و ...  هر یک به نوعی عاملی مهم در نوجوانی محسوب می شود .

رشد اجتماعی در محیطها و فرهنگهای مختلف، در افراد متفاوت است .

استقلال طلبی، خودکفایی و هویت یابی از مسائل مهم نوجوانی است و بلوغ اجتماعی نیز عبارت است از مرحله ای که انسان به استقلال، خودکفایی و هویت رسیده باشد . از آنجا که مسائل اساسی بلوغ اجتماعی در نوجوانی آغاز
می شود می توان به این نتیجه رسید که نوجوانی و بلوغ اجتماعی برهم تأثیر متقابل دارند و عوامل تأثیرگذار بلوغ اجتماعی در نوجوانی حائز اهمیت زیادی است .

در این پژوهش سعی شده است برخی از این عوامل تأثیرگذار مورد بررسی قرار گیرد .

این تحقیق در 5 فصل تنظیم شده که مباحث زیر را در بردارد :

فصل اول : کلیات پژوهش، فصل دوم : شرح برخی از مفاهیم مرتبط با بلوغ اجتماعی و نوجوانی، فصل سوم : روش پژوهش، فصل چهارم : جداول و
داده های آماری، فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری .

البته مباحث و مقولات مربوط به بلوغ اجتماعی را مسلماً نمی توان محدود به این مختصر دانست و هنوز در این موضوعات بسیار جای سخن باقی است، با این امید که این اندک بی فایده نباشد .

 بیان مسئله

نوجوانی دورانی حساس، پرتنش و سرشار از فراز و نشیب است؛ گذرگاهی از کودکی به سوی بزرگسالی، مملو از ترس و امید، خوشحالی و غم و پر از تعارض و تناقض می‌باشد. دوره‌ای است که فرد به الگوپذیری از فرهنگ و جامعه می‌پردازد.

پایه‌ها و ریشه‌های بلوغ اجتماعی در نوجوانی کاشته می‌شود و همراه با رشد انسان تکامل می‌یابد. بلوغ اجتماعی مرحله‌ای است که فرد احساس هویت می‌کند و خود را دارای اعتبار و شخصیت می‌داند، می‌تواند با دیگران تعامل سازگار برقرار کند، به استقلال و خودکفایی برسد، وارد داد و ستدهای مالی و دارای شغل شود، هنجارها و ارزش‌های جامعه در او درونی شده باشد و نقش‌های متناسب با این هنجارها و ارزش‌ها را بپذیرد.

در صورتی که تمام عوامل تأثیرگذار بلوغ اجتماعی نظیر: خانواده، اجتماع، آموزش و پرورش فرهنگ، گروه همسالان و... در نوجوانی به طور متعارف و بی‌هیچ خلل و مشکلی برای فرد مهیّا باشد، می‌توان انتظار داشت متقارن با پایان دوره نوجوانی به طور نسبی فرد دارای بلوغ اجتماعی شده باشد.

فرد بالغ سهم خود را در روش و منش زندگی باور و در رفتارهای خود احساس مسئولیت دارد، مفهوم زندگی اجتماعی و نقش اجتماعی را درمی‌یابد و از خودمحوری و «من‌فردی» گذر کرده و «من جمعی» در او شکل می‌گیرد.

فردی که بلوغ یافته باشد از نظر روانشناختی متعادل و سازگار بوده و برای پذیرش و قبول مسئولیت‌ها در جوانی و نیز داشتن شغل آماده خواهد بود.

شخصی که از نظر اجتماعی به بلوغ رسیده باشد توانایی بهتری در حل مسائل خود دارد و انتظار موفقیت‌ در کارهایش بیشتر خواهد بود.

عدم طی شدن موفق بلوغ اجتماعی فرد را دچار احساس سردرگمی، بی‌هویتی، ناسازگاری، نارضایتی از خود، افسردگی و عدم اعتماد به نفس می‌کند.

خانواده عنصری مهم و حیاتی در نوجوانی و بلوغ اجتماعی می‌باشد و می‌تواند پایگاه محکمی برای نوجوان باشد. گروه همسالان نیز به علت همانندسازی‌های نوجوان و اینکه بیشتر وقت وی با همسالان در مدرسه گذرانده می‌شود مهم جلوه می‌کند.

با توجه به اهمیت ویژه‌ای که نوجوانی برای خودکفایی، استقلال و پذیرش مسئولیت در جوانی دارد و با درنظر گرفتن این مطلب که بیشتر مشکلات و معضلات جوانان که به شکل مانع در راه موفقیت آنها ظهور می‌کند ریشه در نوجوانی و بلوغ اجتماعی آنان دارد این موضوع به عنوان موضوع پژوهش انتخاب شود.

محقق درنظر دارد در حوزه روانشناسی اجتماعی و با استفاده از نظریه یادگیری اجتماعی «بندورا» تأثیر عوامل محیطی بلوغ اجتماعی را در نوجوانان مورد تحقیق و پژوهش قرار دهد.

 

اهداف تحقیق

الف) هدف کلی

بررسی و شناخت عوامل مؤثر بلوغ اجتماعی در بین نوجوانان دختر منطقه 2 به منظور تقویت عوامل مؤثر بلوغ اجتماعی در نوجوانی.

 ب) اهداف جزیی

1 ـ بررسی و شناخت عوامل اجتماعی مرتبط با بلوغ اجتماعی.

2 ـ بررسی و شناخت عوامل فرهنگی مرتبط با بلوغ اجتماعی.

3 ـ بررسی و شناخت عوامل روانشناختی مرتبط با بلوغ اجتماعی.

 ضرورت و اهمیت تحقیق

با توجه به اینکه ایران کشوری دارای بافت اجتماعی جوان است و اکثریت هرم سنی را جوانان و نوجوانان تشکیل داده‌اند و با عنایت به این مطلب که مشکلات جوانی اغلب ریشه در خوب طی نشدن مسیر نوجوانی دارد اهمیت بلوغ اجتماعی مطرح می‌شود زیرا شکل‌گیری هویت و انسجام شخصیت فرد که از موضوعات اساسی و مهم بلوغ اجتماعی است در نوجوانی آغاز می‌شود.

انتظار می‌رود یک فرد بالغ بعد از اتمام نوجوانی از نظر اجتماعی تا حدودی به استقلال و خودکفایی رسیده باشد که بتواند امور مربوط به خود را سرپرستی و اداره نماید.

بلوغ اجتماعی یک روند و فرآیند است که اگرچه در طول حیات آدمی وجود دارد و با رشد انسان تکامل می‌یابد دارای فراز و فرودهایی است که در نوجوانی اهمیت بسیاری دارد.

نوجوان در این دوران به دنبال تجربه کردن و فراگیری محیط اطرافش است و کمک والدین را خیلی پذیرا نیست می‌خواهد بیاموزد، تجربه کند و احساس کند که می‌تواند، از آنجا که خانواده اولین نهادی است که فردالگوپذیری را در آن آغاز می‌کند رکن مهمی در بلوغ اجتماعی محسوب می‌شود. خانواده در بلوغ اجتماعی و در دوران حساس نوجوانی می‌تواند با درایت، آگاهی صبر و آرامش کوره‌راه‌های این مسیر پرتعارض را هدایت کند و از این طریق عزت‌نفس، تحمل، شهامت رویارویی با مسائل و اعتماد به نفس را در آنها تقویت کند.

عوامل دیگری نظیر گروه همسالان، رسانه‌ها، آموزش و پرورش و....در بلوغ اجتماعی حائز اهمیت است و با توجه کردن به آنها از طریق فرهنگ‌سازی و اشاعه آن می‌توان درگذار از نوجوانی به جوانی و بلوغ اجتماعی مؤثر بود.